Khi những cơn sốt đột ngột ập đến kèm theo cảm giác rã rời, nhiều người trong chúng ta không khỏi lo lắng, đặc biệt là khi mùa dịch sốt xuất huyết đang hoành hành. Việc nhận biết sớm các Triệu Chứng Sốt Xuất Huyết ở Người Lớn không chỉ giúp bạn chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân mà còn là yếu tố then chốt để xử lý kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm. Không giống với trẻ em, sốt xuất huyết ở người lớn đôi khi có những biểu hiện kín đáo hơn hoặc dễ nhầm lẫn với các bệnh sốt thông thường khác như sốt siêu vi hay cảm cúm, khiến việc chẩn đoán và xử trí ban đầu gặp khó khăn. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này và trang bị cho mình những kiến thức cần thiết, chúng ta hãy cùng đi sâu tìm hiểu nhé.
Sốt xuất huyết Dengue là một bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn (Aedes aegypti). Bệnh có thể gây ra các triệu chứng từ nhẹ đến nặng, thậm chí đe dọa tính mạng. Ở người lớn, diễn biến bệnh có thể phức tạp và nguy hiểm hơn so với trẻ em do hệ miễn dịch phản ứng mạnh hơn hoặc do có các bệnh lý nền đi kèm. Các biểu hiện ban đầu của triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn thường xuất hiện sau 4-10 ngày bị muỗi đốt mang virus.
Để dễ hình dung, bệnh sốt xuất huyết thường trải qua ba giai đoạn chính với những triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn đặc trưng ở từng giai đoạn. Việc nắm rõ các mốc thời gian này giúp chúng ta theo dõi sát sao tình trạng bệnh và đưa ra quyết định đúng lúc về việc cần đến cơ sở y tế hay không.
Đây là giai đoạn khởi phát, các triệu chứng thường xuất hiện đột ngột và khá dữ dội, khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi và lo lắng.
Đây là dấu hiệu kinh điển và thường là đầu tiên. Cơn sốt thường tăng vọt lên 39-40 độ C một cách đột ngột, khiến người bệnh cảm thấy nóng ran, khó chịu. Sốt có thể kéo dài liên tục hoặc thành từng cơn. Việc hạ sốt bằng các biện pháp thông thường như dùng thuốc paracetamol (theo chỉ định của bác sĩ) và chườm ấm có thể giúp giảm bớt sự khó chịu nhưng thường không làm nhiệt độ trở lại bình thường ngay lập tức. Sốt cao là phản ứng của cơ thể chống lại virus, nhưng nó cũng lấy đi rất nhiều năng lượng và có thể gây ra tình trạng mất nước.
Cơn đau đầu thường khu trú ở vùng trán hoặc sau hốc mắt. Cảm giác đau nhức như búa bổ có thể khiến người bệnh rất khó chịu, ngại ánh sáng. Cơn đau này thường kéo dài song song với giai đoạn sốt cao. Đây là một trong những triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn điển hình, khác biệt với những cơn đau đầu thông thường do căng thẳng hay thiếu ngủ.
Cảm giác đau nhức khắp mình mẩy, ê ẩm cơ bắp và khớp xương là điều rất phổ biến. Người bệnh thường cảm thấy cơ thể rã rời, không muốn cử động. Cơn đau này đôi khi rất dữ dội, khiến người bệnh có cảm giác như bị “gãy xương” (breakbone fever), từ đó mà có tên gọi khác của bệnh sốt xuất huyết. Sự đau nhức này cũng góp phần làm cho người bệnh thêm mệt mỏi và kiệt sức.
Một số người có thể xuất hiện ban đỏ trên da ngay trong giai đoạn sốt. Ban thường là những chấm nhỏ, màu hồng nhạt hoặc đỏ, phân bố rải rác hoặc thành từng đám trên mặt, cổ, ngực, bụng và tứ chi. Khi ấn vào, ban có thể biến mất rồi tái xuất hiện. Ban này có thể kèm theo cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Tuy nhiên, không phải trường hợp sốt xuất huyết nào cũng có ban, nên việc không có ban không có nghĩa là bạn không bị bệnh.
Hệ tiêu hóa cũng có thể bị ảnh hưởng. Người bệnh thường cảm thấy buồn nôn, khó chịu trong bụng, có thể nôn mửa, đặc biệt sau khi ăn. Điều này dẫn đến tình trạng chán ăn, ăn uống kém, dễ bị suy kiệt nếu không được bù nước và điện giải đầy đủ.
Đôi khi, người bệnh có thể có các triệu chứng nhẹ giống như cảm cúm như đau họng, ho khan, hoặc nghẹt mũi. Tuy nhiên, các triệu chứng này thường rất nhẹ và không điển hình bằng các biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ. Việc này dễ khiến người bệnh nhầm lẫn với các bệnh lý hô hấp khác, đôi khi làm chậm trễ việc chẩn đoán chính xác sốt xuất huyết.
Một số biểu hiện xuất huyết nhẹ có thể bắt đầu xuất hiện vào cuối giai đoạn sốt hoặc khi sốt bắt đầu giảm. Đây là một dấu hiệu cảnh báo quan trọng cần được lưu ý. Các biểu hiện này bao gồm:
Đây là giai đoạn quan trọng nhất, quyết định mức độ nặng nhẹ của bệnh. Trong giai đoạn này, triệu chứng sốt có thể giảm hoặc hết, khiến nhiều người lầm tưởng là bệnh đã khỏi. Tuy nhiên, đây chính là lúc các biến chứng nguy hiểm nhất của sốt xuất huyết có thể xảy ra.
Một dấu hiệu dễ gây nhầm lẫn là cơn sốt thường giảm nhanh hoặc cắt sốt hoàn toàn trong khoảng thời gian này. Người bệnh có thể cảm thấy dễ chịu hơn về mặt nhiệt độ, nhưng đây lại là lúc cần cảnh giác cao độ.
Đây là cơ chế chính gây nguy hiểm trong giai đoạn này. Thành mạch máu trở nên “lỏng lẻo” hơn, cho phép phần dịch lỏng trong máu (huyết tương) thoát ra ngoài vào các khoang trong cơ thể như khoang màng bụng, màng phổi, mô kẽ. Điều này làm giảm lượng máu lưu thông hiệu quả trong lòng mạch.
Do huyết tương bị thất thoát, phần còn lại của máu trở nên đặc hơn. Xét nghiệm máu sẽ cho thấy chỉ số Hematocrit (tỷ lệ hồng cầu so với toàn bộ thể tích máu) tăng cao. Đây là dấu hiệu cảnh báo sớm tình trạng thoát huyết tương.
Tiểu cầu là tế bào máu đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Trong giai đoạn nguy hiểm, số lượng tiểu cầu trong máu thường giảm mạnh. Khi tiểu cầu giảm quá thấp, nguy cơ xuất huyết sẽ tăng lên đáng kể.
Khi tiểu cầu giảm và thành mạch bị tổn thương, các biểu hiện xuất huyết trở nên rõ ràng và nguy hiểm hơn. Các triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn liên quan đến xuất huyết trong giai đoạn này bao gồm:
Sốc Dengue là biến chứng nặng nhất, xảy ra khi lượng máu lưu thông trong cơ thể giảm sút nghiêm trọng do thoát huyết tương. Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm:
Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào trong giai đoạn này, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức để được theo dõi và điều trị tích cực.
Nếu người bệnh vượt qua được giai đoạn nguy hiểm mà không gặp biến chứng nặng, họ sẽ bước vào giai đoạn hồi phục. Giai đoạn này thường kéo dài vài ngày đến một tuần.
Sốt hoàn toàn cắt. Các triệu chứng như đau đầu, đau cơ, buồn nôn giảm dần và biến mất. Người bệnh bắt đầu cảm thấy khỏe khoắn trở lại, ăn uống ngon miệng hơn.
Dịch huyết tương đã thoát ra ngoài lòng mạch sẽ dần được tái hấp thu trở lại hệ tuần hoàn.
Số lượng tiểu cầu trong máu sẽ bắt đầu tăng lên và dần trở về mức bình thường.
Khoảng cuối giai đoạn sốt hoặc trong giai đoạn hồi phục, một số người bệnh có thể nổi ban đỏ trở lại, nhưng lần này ban thường kèm theo ngứa rất nhiều. Đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang hồi phục.
Mặc dù là giai đoạn hồi phục, người bệnh vẫn cần tiếp tục được theo dõi và chăm sóc dinh dưỡng, nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể nhanh chóng phục hồi hoàn toàn.
Việc phân biệt sốt xuất huyết với các bệnh sốt do virus khác như cúm mùa, sốt siêu vi hoặc thậm chí là COVID-19 trong giai đoạn đầu là khá khó khăn, vì nhiều bệnh có chung triệu chứng ban đầu là sốt, đau đầu, đau mình mẩy. Tuy nhiên, có một số điểm khác biệt cần lưu ý.
Sốt xuất huyết thường có đặc điểm:
Trong khi đó, sốt siêu vi nói chung thường có các triệu chứng:
Một ví dụ điển hình là khi bạn gặp tình trạng triệu chứng sốt siêu vi ở trẻ em. Mặc dù cả sốt xuất huyết và sốt siêu vi đều do virus gây ra và có thể có biểu hiện ban đầu tương tự, nhưng cách chúng diễn biến và các biến chứng tiềm ẩn lại rất khác nhau, đặc biệt là ở giai đoạn nguy hiểm của sốt xuất huyết.
[blockquote]Theo BS. Phan Thị B, Trưởng khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa X: “Điểm khác biệt mấu chốt của sốt xuất huyết so với các bệnh sốt virus thông thường là sự xuất hiện của giai đoạn nguy hiểm, thường vào ngày 3-7. Trong giai đoạn này, dù sốt đã giảm nhưng người bệnh có thể xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng như xuất huyết, đau bụng vùng gan, nôn nhiều, vật vã. Nhận biết sớm các dấu hiệu này và đưa người bệnh đến viện kịp thời là yếu tố quyết định cứu sống bệnh nhân.”[/blockquote]
Đây là câu hỏi cực kỳ quan trọng. Không phải mọi trường hợp sốt xuất huyết đều cần nhập viện, nhưng việc theo dõi sát và biết khi nào cần đến bác sĩ là bắt buộc. Bạn cần đến ngay cơ sở y tế nếu có các triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn sau, đặc biệt là trong giai đoạn từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh (dù đã hết sốt hay chưa):
Đôi khi, việc lo lắng về sức khỏe có thể đặt ra nhiều câu hỏi khác nhau. Ví dụ, trong quá trình theo dõi sức khỏe thai kỳ, bạn có thể băn khoăn về những điều nhỏ nhất như thai 12 tuần nhịp tim 167 la trai hay gái. Điều này cho thấy khi sức khỏe gặp vấn đề, chúng ta có xu hướng tìm kiếm thông tin và lời khuyên. Tương tự, khi có dấu hiệu nghi ngờ sốt xuất huyết, việc tham khảo ý kiến chuyên môn là bước đi đúng đắn nhất.
So với trẻ em, sốt xuất huyết ở người lớn có tỷ lệ biểu hiện nặng và cần nhập viện cao hơn. Có một vài lý do tiềm năng giải thích điều này:
[blockquote]GS. Trần Văn C, chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm: “Ở người lớn, đặc biệt là những người có bệnh nền hoặc đã từng mắc sốt xuất huyết, chúng tôi thường thấy diễn biến bệnh có thể đột ngột chuyển nặng trong giai đoạn nguy hiểm. Sự chủ quan hoặc chậm trễ trong việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo và đưa người bệnh đến cơ sở y tế là rào cản lớn nhất trong việc quản lý bệnh hiệu quả.”[/blockquote]
Nếu bác sĩ xác định bạn mắc sốt xuất huyết ở mức độ nhẹ và cho phép theo dõi tại nhà, việc chăm sóc đúng cách là rất quan trọng:
Hãy nhớ rằng, việc theo dõi tại nhà chỉ áp dụng cho các trường hợp nhẹ và có chỉ định của bác sĩ. Bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc nghi ngờ chuyển nặng nào đều cần được xử lý bằng cách đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức.
Để chẩn đoán xác định sốt xuất huyết, bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố:
Việc thực hiện xét nghiệm đúng thời điểm giúp chẩn đoán chính xác và theo dõi diễn biến bệnh hiệu quả. Đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ về các loại xét nghiệm cần thiết dựa trên tình trạng của bạn.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” – câu nói này đặc biệt đúng với sốt xuất huyết, một bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu và vắc xin còn hạn chế. Biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất vẫn là kiểm soát muỗi và lăng quăng (bọ gậy).
Việc chủ động phòng ngừa là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi nguy cơ mắc sốt xuất huyết. Điều này cũng giống như việc chúng ta chủ động tìm hiểu về những vấn đề sức khỏe khác nhau, từ những điều thường gặp như trẻ sơ sinh bị ngạt mũi phải làm sao cho đến những bệnh lý phức tạp hơn như sỏi niệu quản bao nhiêu thì phải mổ. Kiến thức giúp chúng ta có hành động đúng đắn và kịp thời.
Sốt xuất huyết ở người lớn là một căn bệnh cần được nhìn nhận nghiêm túc. Việc nhận biết sớm các triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn đóng vai trò then chốt trong việc quản lý bệnh.
[blockquote]BS. Nguyễn Văn A, Chuyên gia Bệnh Truyền nhiễm: “Đừng bao giờ chủ quan với các cơn sốt đột ngột kèm theo đau đầu, đau mình mẩy trong mùa dịch sốt xuất huyết. Điều quan trọng là phải nghĩ đến khả năng mắc bệnh và đến cơ sở y tế để được khám và xét nghiệm chẩn đoán sớm. Việc trì hoãn có thể bỏ lỡ ‘thời điểm vàng’ để can thiệp, đặc biệt là trong giai đoạn nguy hiểm.”[/blockquote]
Hãy luôn cảnh giác, trang bị kiến thức và hành động đúng đắn để bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.
Qua bài viết này, chúng ta đã cùng tìm hiểu chi tiết về các triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn, từ những biểu hiện ban đầu trong giai đoạn sốt cho đến các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm trong giai đoạn sau. Việc nắm vững kiến thức này không chỉ giúp bạn nhận biết sớm tình trạng của mình mà còn cung cấp cơ sở để tìm kiếm sự giúp đỡ y tế đúng lúc. Sốt xuất huyết là một thách thức y tế cộng đồng, và mỗi cá nhân chúng ta đều có vai trò trong việc phòng ngừa sự lây lan của nó bằng cách diệt muỗi và lăng quăng.
Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào về triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn, đừng ngần ngại liên hệ ngay với các cơ sở y tế uy tín để được khám, chẩn đoán và tư vấn chính xác. Sức khỏe là vốn quý nhất, và việc chủ động tìm hiểu, phòng ngừa, cũng như hành động kịp thời khi có vấn đề chính là cách tốt nhất để bảo vệ vốn quý đó. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và đừng ngần ngại tìm kiếm lời khuyên chuyên môn khi cần thiết.
Ý kiến của bạn
Tags
Tin liên quan
Tin đọc nhiều
Cùng chuyên mục
Đăng ký nhận tin tức của chúng tôi tại đây
Nhập email của bạn tại đây để nhận tin tức mới nhất của chúng tôi