Chắc hẳn bạn đã từng nghe nói về “răng khôn”, chiếc răng cuối cùng xuất hiện trên cung hàm, thường gây ra không ít rắc rối. Và khi chiếc răng này lại chọn cách mọc “không giống ai” – tức là mọc lệch – thì câu chuyện càng trở nên phức tạp. Đặc biệt, với chiếc Răng Khôn Mọc Lệch Hàm Trên, nhiều người vẫn còn mơ hồ về mức độ nguy hiểm cũng như cách xử lý. Đừng lo lắng, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu tường tận về vấn đề này, để bạn có thể chủ động bảo vệ sức khỏe răng miệng của mình. Hiểu rõ răng khôn mọc lệch hàm trên là bước đầu tiên và quan trọng nhất.
Tương tự như việc cơ thể chúng ta đôi khi phát ra những tín hiệu bất thường khiến ta lo lắng, chẳng hạn như [nổi mẩn đỏ ở bụng không ngứa] có thể là dấu hiệu của điều gì đó cần chú ý, thì chiếc răng khôn mọc lệch cũng vậy. Nó là một tín hiệu từ cơ thể, báo hiệu một vấn đề tiềm ẩn cần được xem xét và giải quyết.
Răng khôn, hay còn gọi là răng số 8, là những chiếc răng vĩnh viễn cuối cùng mọc lên ở mỗi bên của hàm trên và hàm dưới. Chúng thường xuất hiện vào cuối tuổi thiếu niên hoặc đầu tuổi hai mươi, khi mà cấu trúc xương hàm đã gần như hoàn thiện. Cái tên “răng khôn” có lẽ bắt nguồn từ việc chúng mọc lên vào độ tuổi trưởng thành, khi con người đã “khôn” hơn, nhưng trớ trêu thay, sự xuất hiện của chúng lại thường đi kèm với những vấn đề khá… “ngớ ngẩn” hoặc gây khó chịu. Không phải ai cũng có răng khôn, và ngay cả khi có, không phải lúc nào chúng cũng mọc thẳng và không gây phiền phức.
Khi nói “răng khôn mọc lệch”, chúng ta đang ám chỉ tình trạng răng khôn không mọc thẳng theo đúng vị trí trên cung hàm mà lại mọc theo nhiều hướng khác nhau: nghiêng về phía răng bên cạnh, nghiêng về phía má, nghiêng về phía lưỡi, thậm chí là mọc ngầm hoàn toàn dưới lợi và xương hàm. Tình trạng này xảy ra chủ yếu là do xương hàm của chúng ta không còn đủ chỗ cho chiếc răng cuối cùng này chen chân vào một cách ngay ngắn. Kết quả là răng khôn phải tìm cách “lách” hoặc bị “kẹt lại” trong xương và lợi, dẫn đến nhiều vấn đề.
Có nhiều lý do khiến răng khôn dễ bị mọc lệch, chủ yếu liên quan đến sự tiến hóa của loài người và không gian trong miệng. Xương hàm của người hiện đại có xu hướng nhỏ hơn so với tổ tiên xưa, trong khi số lượng răng vẫn giữ nguyên. Đến khi răng khôn mọc lên, thường là cuối cùng, “đất chật người đông” rồi, nên nó không còn đủ không gian để mọc thẳng hàng với các răng khác. Áp lực từ các răng bên cạnh, hướng mọc tự nhiên của mầm răng, và yếu tố di truyền đều đóng vai trò trong việc định hình cách chiếc răng khôn “chào đời”. Khi không có đủ chỗ hoặc hướng mọc không thuận lợi, chiếc răng khôn sẽ bị “cản trở” và phải mọc lệch.
Mặc dù răng khôn mọc lệch ở hàm dưới thường được nói đến nhiều hơn vì dễ gây đau và biến chứng rõ rệt hơn, nhưng răng khôn mọc lệch hàm trên cũng không hề “hiền” hơn đâu nhé. Vị trí của hàm trên có những đặc điểm riêng biệt khiến cho việc răng khôn mọc lệch hàm trên cũng tiềm ẩn những nguy cơ khác:
Dấu hiệu của răng khôn mọc lệch hàm trên có thể đa dạng, từ nhẹ nhàng đến khá khó chịu, tùy thuộc vào mức độ và hướng mọc lệch.
Bạn có thể cảm thấy đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng góc hàm trên phía trong cùng, đặc biệt khi nhai hoặc khi chạm vào vùng lợi xung quanh răng khôn. Lợi ở khu vực này có thể bị sưng đỏ, chạm vào thấy đau. Đôi khi, cơn đau có thể lan lên tai hoặc xuống cổ. Việc há miệng rộng hoặc nhai có thể trở nên khó khăn do cơ nhai bị ảnh hưởng hoặc do viêm sưng. Một số trường hợp mọc lệch gây ra túi lợi trùm, nơi thức ăn và vi khuẩn dễ mắc kẹt, dẫn đến viêm nhiễm, gây mùi hôi trong miệng dù đã vệ sinh kỹ lưỡng.
Để tìm hiểu thêm về cách ứng phó với cơn đau răng nói chung, kể cả khi răng khôn đang làm phiền, bạn có thể tham khảo [cách làm bớt đau răng]. Điều này có thể giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn trong khi chờ đợi được thăm khám và tư vấn bởi chuyên gia.
Nếu không được xử lý kịp thời và đúng cách, răng khôn mọc lệch hàm trên có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng không chỉ đến răng miệng mà còn sức khỏe toàn thân.
Chiếc răng mọc lệch tạo ra những khe hở, túi lợi mà bàn chải khó lòng chạm tới. Thức ăn và mảng bám tích tụ ở đó là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn sinh sôi. Viêm nhiễm là biến chứng hay gặp nhất, thường biểu hiện dưới dạng viêm quanh thân răng (viêm phần lợi phủ lên răng khôn đang mọc). Viêm nhiễm kéo dài không chỉ gây đau đớn, sưng tấy mà còn có thể lan rộng, gây áp xe, nhiễm trùng huyết (rất hiếm nhưng cực kỳ nguy hiểm).
Sâu răng cũng là một vấn đề lớn. Cả răng khôn mọc lệch và răng số 7 bên cạnh đều dễ bị sâu ở những vị trí khó vệ sinh do răng khôn chắn lối. Sâu răng nếu không được điều trị có thể dẫn đến viêm tủy, áp xe răng, thậm chí là mất răng.
Biến chứng ít gặp hơn nhưng nguy hiểm là sự hình thành nang răng. Nang răng là một túi chứa dịch phát triển xung quanh thân hoặc chân răng khôn ngầm. Nang này có thể âm thầm phát triển, phá hủy xương hàm xung quanh, làm yếu xương và có thể gây tiêu ngót chân răng bên cạnh. Trong một số trường hợp hiếm gặp, nang răng có thể phát triển thành khối u.
“Việc răng khôn mọc lệch, dù ở hàm trên hay hàm dưới, đều không nên xem nhẹ. Đặc biệt với răng khôn hàm trên, nguy cơ ảnh hưởng đến răng số 7 và hệ thống xoang hàm là điều chúng tôi luôn đánh giá cẩn thận,” Bác sĩ Nguyễn Văn An, chuyên gia phẫu thuật răng hàm mặt, chia sẻ. “Nhiều trường hợp bệnh nhân đến khám khi đã có biến chứng như sâu răng số 7 nặng hoặc viêm nhiễm lan rộng, khiến việc điều trị phức tạp hơn rất nhiều.”
Bạn không thể tự xác định chính xác răng khôn của mình có mọc lệch hay không chỉ dựa vào cảm giác hay nhìn bằng mắt thường, vì phần lớn chiếc răng này có thể nằm sâu dưới lợi và xương.
Bác sĩ sẽ kiểm tra trực quan vùng răng khôn của bạn, xem xét tình trạng lợi, có sưng đỏ hay viêm nhiễm không. Tuy nhiên, công cụ chẩn đoán quan trọng nhất chính là phim X-quang. Phim Panorex sẽ cho thấy tổng quan toàn bộ cung hàm, vị trí, hướng mọc của răng khôn, mối liên hệ của nó với răng số 7 và dây thần kinh hàm dưới (nếu có răng khôn hàm dưới). Đối với răng khôn hàm trên, phim X-quang cũng giúp bác sĩ đánh giá được khoảng cách và mối liên hệ giữa chân răng và đáy xoang hàm. Trong những trường hợp phức tạp, bác sĩ có thể chỉ định chụp phim 3D Cone Beam CT để có hình ảnh chi tiết hơn về cấu trúc xương, vị trí chân răng và các cấu trúc giải phẫu lân cận như xoang.
“Phim X-quang giống như tấm bản đồ giúp chúng tôi nhìn rõ toàn cảnh bên trong,” Thạc sĩ Trần Thị Bình, chuyên gia chẩn đoán hình ảnh răng hàm mặt, giải thích. “Đặc biệt với răng khôn mọc lệch hàm trên, chúng tôi cần đánh giá kỹ mối liên hệ với xoang hàm và chân răng số 7 để đưa ra quyết định điều trị an toàn và hiệu quả nhất.”
Không phải tất cả các trường hợp răng khôn mọc lệch đều cần nhổ ngay lập tức. Quyết định nhổ hay giữ phụ thuộc vào nhiều yếu tố và cần có sự tư vấn của bác sĩ nha khoa.
Bác sĩ sẽ dựa vào kết quả khám lâm sàng, phim X-quang và tình trạng sức khỏe tổng quát của bạn để đưa ra quyết định. Các chỉ định nhổ răng khôn mọc lệch phổ biến bao gồm:
Sơ đồ hoặc danh sách các tình huống cần chỉ định nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên.
Tuy nhiên, có những trường hợp răng khôn mọc lệch hàm trên nhưng không gây ra bất kỳ triệu chứng hay biến chứng nào, hoặc mức độ mọc lệch rất nhẹ, không ảnh hưởng đến các răng khác và cấu trúc xung quanh. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ thay vì nhổ ngay lập tức.
Mức độ phức tạp của việc nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên phụ thuộc vào nhiều yếu tố như vị trí, hướng mọc, hình dạng chân răng, và mối liên hệ với cấu trúc giải phẫu lân cận (như xoang).
So với răng khôn hàm dưới, răng khôn hàm trên thường có cấu trúc xương xốp hơn, đôi khi chân răng ít phức tạp hơn. Tuy nhiên, vị trí ở phía trên và gần xoang hàm lại là những thách thức riêng. Bác sĩ cần phải có kỹ thuật tốt để lấy răng ra mà không làm tổn thương đáy xoang. Trường hợp răng khôn mọc ngầm hoàn toàn, mọc sát hoặc đâm vào xoang, hoặc có chân răng cong/móc câu sẽ phức tạp hơn và có thể cần đến phẫu thuật tiểu phẫu.
Dưới đây là các bước cơ bản trong quy trình nhổ răng khôn mọc lệch hàm trên, thường được thực hiện tại phòng khám nha khoa:
Việc bỏ qua tình trạng răng khôn mọc lệch hàm trên và không can thiệp có thể dẫn đến những hậu quả khôn lường về lâu dài. Ngoài những biến chứng đã nêu (sâu răng, viêm nhiễm, nang răng, ảnh hưởng răng số 7), viêm nhiễm tái phát nhiều lần có thể gây tiêu xương hàm, làm giảm mật độ xương ở vùng đó. Trong những trường hợp mọc ngầm sâu, nang răng có thể phát triển âm thầm và chỉ được phát hiện khi đã gây tổn thương lớn cho xương và các cấu trúc xung quanh. Nguy cơ ảnh hưởng đến xoang hàm là có thật và có thể gây ra các triệu chứng khó chịu như đau đầu, chảy nước mũi, nghẹt mũi mãn tính liên quan đến răng. Đôi khi, việc trì hoãn nhổ răng khôn mọc lệch quá lâu, đặc biệt khi răng đã gây tiêu xương nghiêm trọng hoặc dính chặt vào cấu trúc lân cận, có thể làm cho quá trình nhổ sau này trở nên phức tạp và tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn.
Mặc dù việc nhổ răng khôn mọc lệch là một thủ thuật nha khoa phổ biến và an toàn khi được thực hiện bởi bác sĩ có kinh nghiệm, vẫn có một số rủi ro tiềm ẩn mà bạn cần biết:
Việc tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn chăm sóc sau nhổ của bác sĩ là cách tốt nhất để giảm thiểu các rủi ro này.
Trong thời gian chờ đợi được thăm khám hoặc trước khi nhổ răng khôn, bạn vẫn cần chăm sóc răng miệng cẩn thận, đặc biệt là vùng răng khôn mọc lệch. Mặc dù khó khăn, hãy cố gắng làm sạch vùng này tốt nhất có thể.
Hãy nhớ rằng, những biện pháp này chỉ mang tính tạm thời. Việc thăm khám và tư vấn chuyên môn là điều bắt buộc để giải quyết triệt để vấn đề răng khôn mọc lệch hàm trên.
Đừng chờ đợi đến khi cơn đau không thể chịu nổi hoặc xuất hiện các triệu chứng viêm nhiễm nghiêm trọng mới tìm đến nha sĩ.
Kiểm tra định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm tình trạng răng khôn mọc lệch, ngay cả khi chưa có triệu chứng. Bác sĩ có thể theo dõi sự phát triển của răng khôn qua phim X-quang qua các năm và can thiệp kịp thời nếu có dấu hiệu bất thường. Nếu bạn cảm thấy đau nhức, sưng, hoặc bất kỳ khó chịu nào ở vùng cuối hàm trên, hãy đặt lịch hẹn khám với nha sĩ càng sớm càng tốt. Đừng chủ quan với chiếc răng khôn mọc lệch hàm trên, bởi nó có thể gây ra những vấn đề sức khỏe răng miệng phức tạp hơn bạn nghĩ.
“Khi răng khôn mọc lệch hàm trên, điều quan trọng nhất là đừng tự chẩn đoán hoặc trì hoãn việc thăm khám,” Giáo sư Lê Văn Cường, một tên tuổi uy tín trong ngành nha khoa, nhấn mạnh. “Hãy đến gặp bác sĩ nha khoa để được kiểm tra, chụp phim và tư vấn chính xác tình trạng của mình. Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp nhất cho bạn, có thể là theo dõi hoặc nhổ bỏ. Việc can thiệp kịp thời sẽ giúp bạn tránh được những biến chứng không đáng có và bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.”
Chiếc răng khôn mọc lệch hàm trên, dù đôi khi không “ồn ào” như răng khôn hàm dưới, nhưng lại tiềm ẩn những nguy cơ sức khỏe răng miệng không hề nhỏ, từ viêm nhiễm, sâu răng, ảnh hưởng đến răng số 7 lân cận, cho đến những vấn đề phức tạp hơn liên quan đến xoang hàm. Việc hiểu rõ về tình trạng này, nhận biết sớm các dấu hiệu, và chủ động tìm kiếm sự thăm khám, tư vấn từ các chuyên gia nha khoa là vô cùng cần thiết.
Đừng để sự chủ quan hoặc nỗi sợ hãi cản trở bạn chăm sóc sức khỏe của mình. Nếu bạn đang nghi ngờ hoặc đã biết mình có chiếc răng khôn mọc lệch hàm trên, hãy liên hệ ngay với Nha Khoa Bảo Anh để được các bác sĩ chuyên môn thăm khám, chẩn đoán chính xác và tư vấn giải pháp điều trị an toàn, hiệu quả nhất. Sức khỏe răng miệng của bạn xứng đáng được quan tâm đúng mức. Hãy hành động ngay hôm nay!
Ý kiến của bạn
Tags
Tin liên quan
Tin đọc nhiều
Cùng chuyên mục
Đăng ký nhận tin tức của chúng tôi tại đây
Nhập email của bạn tại đây để nhận tin tức mới nhất của chúng tôi