Bị Quai Bị Là Gì? Hiểu Đúng, Phòng Ngừa Hiệu Quả Từ A-Z

Bạn có bao giờ thấy ai đó đột nhiên sưng phù vùng má dưới tai, trông như bị “ngậm kẹo”? Đó có thể là dấu hiệu của bệnh quai bị đấy. Vậy Bị Quai Bị Là Gì? Tại sao căn bệnh này lại khiến nhiều người lo lắng đến vậy? Đôi khi, chỉ một chút sưng nhẹ cũng đủ làm chúng ta bồn chồn, đặc biệt là khi những câu chuyện về biến chứng đáng sợ cứ văng vẳng đâu đó. Hiểu rõ về quai bị không chỉ giúp bạn bớt lo lắng mà còn biết cách bảo vệ bản thân và những người xung quanh một cách tốt nhất. Cùng nhau tìm hiểu cặn kẽ về “vị khách không mời mà đến” này nhé!

Để chuẩn bị tốt nhất cho sức khỏe, đặc biệt là các cặp vợ chồng đang có ý định sinh em bé, việc tìm hiểu kỹ lưỡng và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là cực kỳ quan trọng. Tương tự như việc lên kế hoạch sức khỏe tổng thể, chẳng hạn như tiêm sởi quai bị rubella trước khi mang thai là một bước đi khôn ngoan giúp bảo vệ cả mẹ và bé khỏi những nguy cơ không đáng có.

Quai Bị Thực Chất Là Gì?

Bệnh quai bị, hay còn gọi là viêm tuyến mang tai dịch tễ, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra. Đúng như tên gọi, đặc trưng nổi bật nhất của bệnh là tình trạng viêm sưng các tuyến nước bọt mang tai. Tuyến mang tai là tuyến nước bọt lớn nhất trong cơ thể chúng ta, nằm ở vùng trước và dưới tai, gần góc hàm. Khi bị virus tấn công, tuyến này sẽ sưng lên, gây đau và biến dạng khuôn mặt ở vùng má, đôi khi trông như “mặt hamster” vậy.

Khái Niệm Đơn Giản Nhất Về Quai Bị

Nói một cách dễ hiểu, quai bị là sự “ghé thăm” của một loại virus đặc biệt đến “ngôi nhà” là tuyến nước bọt mang tai của bạn. Virus này gây viêm nhiễm, khiến tuyến sưng to và đau nhức. Căn bệnh này rất dễ lây lan, đặc biệt phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên, nhưng người lớn cũng hoàn toàn có thể mắc phải, thậm chí biến chứng có thể nặng hơn.

Ai Thường Bị Quai Bị Nhất?

Câu trả lời ngắn gọn là trẻ em trong độ tuổi đi học (khoảng 5-14 tuổi) và thanh thiếu niên. Tuy nhiên, người lớn chưa từng mắc bệnh hoặc chưa được tiêm phòng đầy đủ cũng rất dễ bị nhiễm. Thực tế, một số thống kê cho thấy người lớn mắc quai bị thường có nguy cơ gặp biến chứng cao hơn so với trẻ em. Vì vậy, đừng nghĩ rằng “lớn rồi thì không sao” nhé! Bệnh tật không chừa một ai đâu.

Tác Nhân Gây Ra Quai Bị Là “Kẻ” Nào?

Mỗi căn bệnh đều có “thủ phạm” riêng, và thủ phạm chính gây ra bệnh quai bị chính là virus quai bị. Nó thuộc họ Paramyxoviridae, cùng họ với virus gây bệnh sởi và cúm gia cầm.

Virus Quai Bị: Chân Dung Kẻ Gây Rối

Virus quai bị là một loại virus ARN, khá “mong manh” ngoài môi trường nhưng lại cực kỳ giỏi trong việc lây lan từ người sang người. Nó chủ yếu tấn công vào các mô tuyến, đặc biệt là tuyến nước bọt mang tai, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến các tuyến khác như tuyến sinh dục (tinh hoàn, buồng trứng), tuyến tụy, hoặc hệ thần kinh trung ương. Hiểu rõ về “kẻ thù” giúp chúng ta biết cách phòng vệ hiệu quả hơn.

Con Đường Lây Lan Của Virus Quai Bị

Virus quai bị lây lan chủ yếu qua đường hô hấp. Nghĩa là, khi người bệnh ho, hắt hơi, nói chuyện, virus sẽ theo các giọt bắn li ti từ đường hô hấp bay ra không khí. Người khác hít phải những giọt bắn chứa virus này hoặc chạm vào bề mặt có dính giọt bắn rồi đưa tay lên mũi, miệng là có thể bị nhiễm bệnh.

Điều đáng nói là virus có thể lây lan ngay cả trước khi người bệnh xuất hiện triệu chứng (khoảng 2-3 ngày trước khi sưng má) và kéo dài đến khoảng 5 ngày sau khi hết sưng. Điều này giải thích tại sao bệnh quai bị lại dễ bùng phát thành dịch trong môi trường tập thể như trường học, công sở. Việc lây lan âm thầm như vậy khiến chúng ta khó lòng đề phòng nếu không có ý thức chủ động. Tương tự như việc nhận biết [dấu hiệu bị ghẻ nước] để có biện pháp cách ly và điều trị kịp thời, việc hiểu rõ con đường lây truyền của quai bị là chìa khóa để ngăn chặn sự bùng phát.

Dấu Hiệu Nhận Biết Khi Bị Quai Bị: Sưng Má Có Phải Tất Cả?

Sưng má là triệu chứng kinh điển của bệnh quai bị, nhưng không phải là dấu hiệu duy nhất. Bệnh thường tiến triển qua vài giai đoạn.

Giai Đoạn Ủ Bệnh: Im Lặng Đáng Sợ

Giai đoạn này kéo dài khá lâu, từ 12 đến 25 ngày (trung bình khoảng 16-18 ngày). Trong thời gian này, virus đang “âm thầm” nhân lên trong cơ thể và bạn hoàn toàn không có bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, như đã nói ở trên, khả năng lây truyền đã có thể bắt đầu vài ngày cuối của giai đoạn ủ bệnh. Chính vì thế, bệnh quai bị đôi khi đến thật bất ngờ, khi bạn còn chưa kịp “đánh hơi” thấy gì.

Triệu Chứng Khởi Phát: Những Báo Động Đầu Tiên

Sau giai đoạn ủ bệnh, người bệnh có thể bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, sốt nhẹ (khoảng 38-39 độ C), đau đầu, chán ăn. Đôi khi có cảm giác đau hoặc khó chịu nhẹ ở vùng góc hàm, nhất là khi nhai hoặc nuốt. Các triệu chứng này thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, khiến nhiều người chủ quan.

Triệu Chứng Toàn Phát: Sưng Má Nổi Bật Nhất

Đây là giai đoạn bệnh bộc lộ rõ rệt nhất, thường xuất hiện sau giai đoạn khởi phát 1-2 ngày. Triệu chứng nổi bật nhất là sưng tuyến mang tai.

• Sưng tuyến mang tai: Vùng da phía trước và dưới tai bắt đầu sưng lên. Ban đầu có thể chỉ sưng một bên, sau đó vài ngày sưng cả hai bên (khoảng 70-80% trường hợp sưng cả hai bên, nhưng mức độ sưng có thể khác nhau). Vùng sưng thường căng bóng, ấn vào thấy đau. Vùng sưng có thể lan xuống dưới hàm, làm lu mờ góc hàm và đẩy dái tai vểnh lên.
• Đau khi nhai hoặc nuốt: Đặc biệt là khi ăn các loại thực phẩm chua, cay vì chúng kích thích tuyến nước bọt hoạt động mạnh.
• Sốt: Sốt thường cao hơn giai đoạn khởi phát, có thể lên tới 39-40 độ C.
• Mệt mỏi, đau cơ, đau khớp: Toàn thân suy nhược.

Hình ảnh minh họa dấu hiệu sưng má điển hình của bệnh quai bị ở trẻ em, giúp nhận biết bệnh quai bị là gì

Vùng sưng do quai bị thường kéo dài khoảng 7-10 ngày rồi từ từ xẹp xuống. Tổng thời gian mắc bệnh, từ khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên đến khi hồi phục hoàn toàn, thường là khoảng 2 tuần.

Triệu Chứng Khác Ít Gặp Hơn Nhưng Cần Lưu Ý

Ngoài sưng tuyến mang tai, virus quai bị còn có thể tấn công các tuyến khác, gây ra các triệu chứng khác như:

• Sưng tuyến nước bọt dưới hàm, dưới lưỡi (ít gặp hơn tuyến mang tai).
• Đau bụng (do viêm tụy).
• Nhức đầu, cứng cổ, buồn nôn, nôn (do viêm màng não vô khuẩn – một biến chứng).
• Đau, sưng tinh hoàn ở nam giới hoặc sưng đau vùng bụng dưới ở nữ giới (do viêm tuyến sinh dục).

Việc nhận biết sớm các triệu chứng này, dù ít gặp hơn, cũng rất quan trọng để có biện pháp xử lý kịp thời, đặc biệt là đối với các biến chứng nguy hiểm.

Quai Bị Có Nguy Hiểm Không? Biến Chứng Nào Cần Đề Phòng?

Đây là câu hỏi khiến nhiều người lo lắng khi biết bị quai bị là gì. Phần lớn các trường hợp quai bị ở trẻ em diễn ra lành tính và tự khỏi sau khoảng 2 tuần. Tuy nhiên, quai bị không phải là bệnh có thể xem thường, bởi nó có thể gây ra những biến chứng, dù không thường xuyên nhưng lại rất nghiêm trọng, đặc biệt ở tuổi dậy thì và trưởng thành.

Viêm Tinh Hoàn Ở Nam Giới: Nỗi Lo Lớn Nhất

Đây là biến chứng thường gặp và đáng sợ nhất ở nam giới sau tuổi dậy thì bị quai bị. Tỷ lệ viêm tinh hoàn do quai bị có thể lên tới 20-50% các trường hợp nam giới trưởng thành mắc bệnh. Biến chứng này thường xuất hiện sau khi tuyến mang tai đã sưng vài ngày, hoặc thậm chí là triệu chứng duy nhất của bệnh quai bị.

• Triệu chứng: Tinh hoàn sưng to, đau dữ dội, có thể kèm theo sốt cao, buồn nôn, nôn. Thường chỉ bị một bên, nhưng khoảng 10-20% các trường hợp có thể bị cả hai bên.
• Hậu quả: Nếu viêm tinh hoàn nặng, đặc biệt là viêm cả hai bên, có thể dẫn đến teo tinh hoàn và ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tinh trùng, gây vô sinh ở nam giới. Đây chính là lý do vì sao nhiều người đàn ông “ngán” quai bị đến vậy.

Theo Bác sĩ Nguyễn Văn An, chuyên gia về Bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Nhi Trung ương, “Biến chứng viêm tinh hoàn do quai bị là mối lo ngại lớn nhất ở nam giới tuổi dậy thì và trưởng thành. Tỷ lệ không cao, nhưng hậu quả có thể nghiêm trọng. Việc phòng ngừa bằng vắc xin là cách tốt nhất để tránh rủi ro này.”

Viêm Buồng Trứng Ở Nữ Giới

Ở nữ giới trưởng thành bị quai bị, virus cũng có thể gây viêm buồng trứng. Biến chứng này ít gặp hơn viêm tinh hoàn ở nam giới (khoảng 5-10% các trường hợp nữ giới trưởng thành mắc bệnh) và thường ít nghiêm trọng hơn.

• Triệu chứng: Đau bụng dưới, có thể kèm theo sốt.
• Hậu quả: Viêm buồng trứng do quai bị hiếm khi gây vô sinh ở nữ giới, nhưng vẫn cần được theo dõi và điều trị.

Viêm Màng Não, Viêm Não: Biến Chứng Hiếm Gặp Nhưng Rất Nghiêm Trọng

Virus quai bị có thể tấn công hệ thần kinh trung ương, gây viêm màng não vô khuẩn (viêm màng não do virus). Đây là biến chứng khá phổ biến, có thể gặp ở khoảng 1-10% các trường hợp quai bị, nhưng thường nhẹ và tự khỏi.

• Triệu chứng: Đau đầu dữ dội, sốt cao, cứng cổ, sợ ánh sáng, buồn nôn, nôn.

Hiếm gặp hơn, virus quai bị có thể gây viêm não (khoảng 1/6000 trường hợp), là một biến chứng cực kỳ nguy hiểm, có thể để lại di chứng thần kinh hoặc thậm chí đe dọa tính mạng.

Các Biến Chứng Khác

Ngoài ra, quai bị còn có thể gây ra một số biến chứng khác ít phổ biến hơn như:

• Viêm tụy cấp: Gây đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn.
• Điếc: Virus quai bị có thể làm tổn thương thần kinh thính giác, gây điếc vĩnh viễn (thường là điếc một bên). Đây là một biến chứng tuy hiếm nhưng rất đáng tiếc.
• Viêm cơ tim, viêm khớp: Rất hiếm gặp.

Nhìn chung, mặc dù quai bị thường lành tính, nhưng những biến chứng tiềm ẩn, đặc biệt là viêm tinh hoàn có nguy cơ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản nam giới và các biến chứng thần kinh nghiêm trọng, khiến chúng ta không thể lơ là.

Khi Nào Nên Đi Khám Bệnh Quai Bị?

Với những nguy cơ tiềm ẩn như vậy, việc biết khi nào cần tìm đến bác sĩ là hết sức quan trọng. Đừng cố gắng “tự xử lý” nếu không chắc chắn.

Dấu Hiệu Cần Tìm Gặp Bác Sĩ Ngay

Bạn hoặc người thân nên đi khám bác sĩ ngay lập tức nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, đặc biệt nếu đã biết hoặc nghi ngờ bị quai bị là gì:

• Sốt cao kéo dài (trên 39 độ C) hoặc sốt không hạ sau khi dùng thuốc hạ sốt.
• Sưng và đau tinh hoàn dữ dội (ở nam giới sau tuổi dậy thì).
• Đau bụng dưới dữ dội (ở nữ giới trưởng thành).
• Nhức đầu dữ dội, cứng cổ, sợ ánh sáng (dấu hiệu viêm màng não).
• Buồn nôn hoặc nôn liên tục.
• Đau bụng dữ dội, đau quanh rốn hoặc vùng thượng vị (dấu hiệu viêm tụy).
• Thay đổi ý thức, lú lẫn, co giật (dấu hiệu viêm não – rất hiếm nhưng nguy hiểm).
• Một bên mặt đột ngột mất cảm giác hoặc khó cử động.
• Nghe kém đột ngột.

Ngay cả khi chỉ có dấu hiệu sưng tuyến mang tai đơn thuần, việc đi khám bác sĩ vẫn được khuyến khích để được chẩn đoán chính xác, loại trừ các bệnh khác gây sưng vùng hàm mặt, và nhận lời khuyên về cách chăm sóc, theo dõi tại nhà. Đôi khi, những vấn đề tưởng chừng nhỏ như [mụn ở xương quai hàm] lại hoàn toàn khác biệt về nguyên nhân và cách xử lý so với tình trạng sưng tuyến mang tai do virus quai bị. Bác sĩ sẽ giúp bạn phân biệt rõ ràng.

Quá Trình Chẩn Đoán Quai Bị Diễn Ra Thế Nào?

Bác sĩ thường chẩn đoán quai bị dựa vào các yếu tố sau:

• Lịch sử bệnh: Hỏi về các triệu chứng bạn đang gặp phải, thời gian bắt đầu, tiền sử tiếp xúc với người bệnh quai bị, tình trạng tiêm phòng.
• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra vùng sưng ở má, kiểm tra các tuyến nước bọt khác, xem xét các triệu chứng toàn thân như sốt, đau.
• Xét nghiệm: Trong một số trường hợp cần thiết để xác định chắc chắn (ví dụ: triệu chứng không điển hình, nghi ngờ biến chứng, bùng phát dịch), bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu để tìm kháng thể chống virus quai bị (IgM, IgG) hoặc xét nghiệm PCR để tìm vật liệu di truyền của virus trong mẫu nước bọt hoặc dịch não tủy.

Quá trình chẩn đoán thường khá nhanh chóng và dựa chủ yếu vào biểu hiện lâm sàng điển hình.

Bị Quai Bị Phải Làm Sao? Cách Chữa Trị Và Chăm Sóc Tại Nhà

Quai bị là bệnh do virus gây ra, hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu để tiêu diệt virus. Việc điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và chăm sóc hỗ trợ để cơ thể tự phục hồi.

Mục Tiêu Điều Trị Quai Bị

• Giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu (sốt, đau).
• Ngăn ngừa hoặc phát hiện sớm các biến chứng.
• Hỗ trợ cơ thể hồi phục.

Các Biện Pháp Chăm Sóc Tại Nhà

Hầu hết các trường hợp quai bị đều có thể chăm sóc tại nhà dưới sự hướng dẫn của bác sĩ.

1. Nghỉ ngơi đầy đủ: Đây là điều cực kỳ quan trọng. Người bệnh cần nghỉ ngơi trên giường, tránh vận động gắng sức, đặc biệt là nam giới sau tuổi dậy thì để giảm nguy cơ viêm tinh hoàn. Trẻ em nên nghỉ học, người lớn nên nghỉ làm để tránh lây lan và giúp cơ thể tập trung vào việc chống lại virus.
2. Hạ sốt và giảm đau: Dùng thuốc hạ sốt, giảm đau không kê đơn theo chỉ định của bác sĩ, ví dụ như Paracetamol (Acetaminophen) hoặc Ibuprofen. Lưu ý tuân thủ đúng liều lượng và khoảng cách giữa các lần dùng thuốc. Chườm mát vùng sưng cũng có thể giúp giảm đau và khó chịu.
3. Uống đủ nước: Sốt và khó nuốt có thể khiến người bệnh dễ bị mất nước. Cần khuyến khích uống nhiều nước lọc, nước trái cây (tránh loại quá chua), dung dịch điện giải. Việc giữ đủ nước cũng quan trọng không kém việc biết [hạ đường huyết uống gì] khi cơ thể thiếu năng lượng, giúp duy trì chức năng các cơ quan.
4. Ăn thức ăn mềm, dễ nuốt: Vùng sưng đau có thể khiến việc nhai và nuốt trở nên khó khăn. Nên ăn cháo, súp, sữa, các loại sinh tố, nước ép, đồ ăn mềm, nhừ. Tránh các món ăn cứng, dai, cay, nóng, hoặc quá chua vì có thể làm tăng tiết nước bọt và gây đau hơn.
5. Vệ sinh răng miệng: Đánh răng nhẹ nhàng sau mỗi bữa ăn và trước khi đi ngủ. Súc miệng bằng nước muối ấm hoặc dung dịch sát khuẩn miệng nhẹ nhàng theo chỉ định của bác sĩ giúp giữ gìn vệ sinh và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn thứ phát.
6. Cách ly: Người bệnh quai bị nên được cách ly với những người chưa mắc bệnh hoặc chưa được tiêm phòng, đặc biệt là phụ nữ mang thai và nam giới sau tuổi dậy thì. Nên cách ly trong khoảng 9 ngày kể từ khi bắt đầu sưng tuyến mang tai.

Lưu Ý Quan Trọng Khi Tự Chăm Sóc

• Tuyệt đối không dùng kháng sinh: Quai bị do virus gây ra, kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn. Dùng kháng sinh không những không hiệu quả mà còn có thể gây tác dụng phụ và làm tăng tình trạng kháng kháng sinh.
• Không đắp lá cây, thuốc nam không rõ nguồn gốc lên vùng sưng: Việc này có thể gây kích ứng da, nhiễm trùng, làm tình trạng sưng nặng thêm hoặc che lấp các triệu chứng khác, khiến việc theo dõi và phát hiện biến chứng khó khăn hơn.
• Theo dõi sát các dấu hiệu bất thường: Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào của biến chứng (đã liệt kê ở phần trên) xuất hiện, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Phòng Ngừa Quai Bị Từ Gốc: Vắc Xin Là “Vũ Khí” Chính

Quai bị là bệnh dễ lây lan nhưng may mắn thay lại hoàn toàn có thể phòng ngừa được nhờ vắc xin. Đây là biện pháp hiệu quả nhất và an toàn nhất để bảo vệ bản thân và cộng đồng.

Vắc Xin MMR: Tấm Lá Chắn Quan Trọng

Vắc xin phòng quai bị thường được kết hợp trong vắc xin “3 trong 1” gọi là MMR, phòng ngừa cùng lúc ba bệnh: Sởi (Measles), Quai bị (Mumps), và Rubella (German Measles). Vắc xin MMR đã được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới từ nhiều thập kỷ nay và chứng minh hiệu quả vượt trội trong việc giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh sởi, quai bị và rubella, cũng như các biến chứng nguy hiểm của chúng.

Lịch Tiêm Vắc Xin MMR Như Thế Nào?

Theo khuyến cáo của Bộ Y tế Việt Nam và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), vắc xin MMR nên được tiêm cho trẻ em theo lịch sau:

• Mũi 1: Khi trẻ được 12-15 tháng tuổi.
• Mũi 2: Khi trẻ được 4-6 tuổi.

Người lớn chưa từng mắc quai bị hoặc chưa được tiêm phòng đầy đủ cũng nên chủ động đi tiêm vắc xin MMR, đặc biệt là những người làm việc trong môi trường tập thể (giáo viên, nhân viên y tế…) hoặc có kế hoạch mang thai. Việc tiêm nhắc lại cho người lớn tùy thuộc vào tình trạng miễn dịch và khuyến cáo của bác sĩ.

Việc chủ động tiêm phòng đầy đủ vắc xin MMR không chỉ bảo vệ bản thân khỏi bệnh quai bị mà còn góp phần tạo miễn dịch cộng đồng, bảo vệ những người không thể tiêm vắc xin (ví dụ: trẻ sơ sinh, người suy giảm miễn dịch). Đây là một hành động nhỏ nhưng mang ý nghĩa lớn lao cho sức khỏe cộng đồng.

Vắc xin MMR là biện pháp hiệu quả nhất phòng ngừa bệnh quai bị là gì

Các Biện Pháp Phòng Ngừa Khác

Bên cạnh việc tiêm vắc xin, các biện pháp vệ sinh cá nhân và cộng đồng cũng góp phần hạn chế sự lây lan của virus quai bị:

• Rửa tay thường xuyên: Bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
• Che miệng và mũi khi ho, hắt hơi: Sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che lại, sau đó vứt khăn giấy vào thùng rác có nắp đậy.
• Tránh tiếp xúc gần với người bệnh: Hạn chế đến những nơi đông người nếu đang có dịch quai bị.
• Vệ sinh các bề mặt thường xuyên chạm vào: Tay nắm cửa, đồ chơi, bàn ghế…

Những biện pháp này, dù đơn giản, lại là tấm lá chắn hữu hiệu giúp ngăn chặn không chỉ quai bị mà còn nhiều bệnh truyền nhiễm khác lây qua đường hô hấp.

Giải Đáp Những Thắc Mắc Thường Gặp Về Bệnh Quai Bị

Khi nói về quai bị, chắc hẳn bạn sẽ có rất nhiều câu hỏi. Cùng NHA KHOA BẢO ANH giải đáp vài thắc mắc thường gặp nhé!

Bị Quai Bị Rồi Có Bị Lại Không?

Thông thường, sau khi mắc bệnh quai bị, cơ thể sẽ tạo ra miễn dịch bền vững với virus này. Nghĩa là, đa số những người đã từng bị quai bị là gì sẽ không mắc bệnh lại lần thứ hai. Tuy nhiên, vẫn có một tỷ lệ rất nhỏ các trường hợp (cực kỳ hiếm) ghi nhận mắc quai bị lần thứ hai, có thể do hệ miễn dịch lần đầu không đủ mạnh hoặc do chủng virus có sự khác biệt. Việc tiêm phòng vắc xin MMR cũng mang lại miễn dịch lâu dài, nhưng đôi khi vẫn cần tiêm nhắc để duy trì mức độ bảo vệ cao nhất.

Quai Bị Có Lây Từ Đồ Vật Không?

Virus quai bị chủ yếu lây qua giọt bắn đường hô hấp từ người sang người. Tuy nhiên, virus có thể tồn tại trên các bề mặt hoặc đồ vật bị nhiễm giọt bắn trong một thời gian ngắn. Nếu một người khỏe mạnh chạm vào bề mặt hoặc đồ vật đó rồi đưa tay lên mũi, miệng, họ có thể bị nhiễm bệnh. Dù vậy, đây không phải là con đường lây truyền chính. Con đường lây truyền trực tiếp qua không khí vẫn là nguy cơ lớn nhất. Giữ gìn vệ sinh môi trường sống, lau chùi bề mặt thường xuyên là cách hạn chế nguy cơ lây lan gián tiếp.

Phụ Nữ Mang Thai Bị Quai Bị Có Ảnh Hưởng Gì Không?

Nếu phụ nữ mang thai mắc quai bị, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ, có thể làm tăng nguy cơ sảy thai. Tuy nhiên, quai bị không gây dị tật bẩm sinh cho thai nhi như bệnh Rubella. Biến chứng viêm buồng trứng ở phụ nữ mang thai cũng hiếm gặp. Việc tiêm phòng vắc xin MMR trước khi mang thai là biện pháp tốt nhất để phòng ngừa bệnh quai bị và Rubella, bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.

Chế Độ Ăn Cho Người Bị Quai Bị?

Khi bị quai bị, người bệnh thường khó nuốt do sưng tuyến mang tai. Chế độ ăn nên ưu tiên các loại thực phẩm mềm, lỏng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa, sinh tố, nước ép trái cây (tránh loại quá chua). Nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Uống đủ nước là cực kỳ quan trọng để tránh mất nước, đặc biệt khi có sốt. Tránh các món ăn cứng, dai, khô, cay, nóng, chua, và các loại nước ngọt có ga.

Kết Luận

Như vậy, chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu cặn kẽ về bệnh quai bị: từ việc bị quai bị là gì, do đâu mà có, những dấu hiệu nhận biết, cho đến các biến chứng tiềm ẩn và cách phòng ngừa hiệu quả nhất. Quai bị không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng khả năng gây ra các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là viêm tinh hoàn ở nam giới và viêm màng não, viêm não, khiến chúng ta cần phải cảnh giác.

Thông tin là sức mạnh, đặc biệt là thông tin chính xác về sức khỏe. Hiểu rõ về quai bị giúp bạn nhận biết sớm bệnh, chăm sóc bản thân đúng cách và chủ động phòng ngừa cho cả gia đình, đặc biệt là thông qua việc tiêm vắc xin MMR. Đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh quai bị hoặc cần được hướng dẫn chi tiết hơn về việc phòng ngừa và chăm sóc. Sức khỏe của bạn và người thân là vốn quý nhất!