Cảm cúm, một cái tên quen thuộc đến mức ai cũng nghĩ mình hiểu rõ, cứ hắt hơi sổ mũi tí là “à, bị cảm cúm rồi!”. Nhưng sự thật có đơn giản vậy không? Những biểu hiện của cảm cúm thực sự là gì, và làm sao để chúng ta không nhầm lẫn nó với cảm lạnh thông thường hay thậm chí là những bệnh lý nguy hiểm hơn? Trong bài viết này, với vai trò là một chuyên gia bệnh lý, tôi sẽ cùng bạn “giải mã” từng dấu hiệu, giúp bạn nhận biết đúng bệnh, từ đó có hướng xử lý kịp thời và phù hợp nhất cho bản thân và gia đình. Đây không chỉ là kiến thức y khoa khô khan, mà là những điều rất gần gũi, rất đời thường, giúp bạn tự tin hơn trong việc chăm sóc sức khỏe mùa dịch bệnh.
Cảm cúm, hay còn gọi là cúm mùa, là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra. Khác với cảm lạnh thông thường chỉ ảnh hưởng chủ yếu đến mũi và họng, cúm có thể tác động đến toàn bộ hệ hô hấp, từ mũi, họng đến phổi. Chính vì sự khác biệt trong tác nhân gây bệnh và phạm vi ảnh hưởng này mà các biểu hiện của cảm cúm thường nghiêm trọng hơn nhiều so với cảm lạnh, đôi khi dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở nhóm đối tượng dễ bị tổn thương như trẻ em, người già, phụ nữ mang thai hoặc người có bệnh nền mãn tính.
Virus cúm lây lan rất nhanh trong cộng đồng, chủ yếu qua các giọt bắn li ti khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Virus này cũng có thể bám trên các bề mặt đồ vật và lây truyền khi chúng ta chạm tay vào rồi đưa lên mũi, miệng, mắt. Chu trình lây lan này diễn ra âm thầm và nhanh chóng, khiến việc nhận biết sớm các [Biểu Hiện Của Cảm Cúm](https://nhakhoabaoanh.com/sot-luc-nong-luc lanh.html) trở nên cực kỳ quan trọng để tự bảo vệ và ngăn chặn sự lây lan.
Khi nói về biểu hiện của cảm cúm, chúng ta thường nghĩ ngay đến những triệu chứng quen thuộc. Tuy nhiên, mức độ và sự kết hợp của các triệu chứng này mới là yếu tố giúp phân biệt cúm với các bệnh khác. Thông thường, các triệu chứng cúm xuất hiện khá đột ngột, không “từ từ” như cảm lạnh.
Vâng, sốt cao là một trong những biểu hiện đặc trưng và thường gặp nhất của cảm cúm, đặc biệt là ở người lớn.
Nhiệt độ cơ thể thường tăng lên đột ngột, có thể đạt 38.5°C, 39°C, thậm chí cao hơn. Cơn sốt này thường đi kèm với cảm giác ớn lạnh, run rẩy, khiến người bệnh cảm thấy rét dù nhiệt độ môi trường bình thường hoặc nóng. Đây là phản ứng của cơ thể khi hệ miễn dịch đang chiến đấu với virus.
Triệu chứng hô hấp là một phần không thể thiếu trong bức tranh biểu hiện của cảm cúm.
Người bệnh thường bị ho, có thể là ho khan hoặc ho có đờm; sổ mũi hoặc nghẹt mũi; đau họng, cảm giác rát buốt khi nuốt. Những triệu chứng này có thể kéo dài dai dẳng ngay cả khi các triệu chứng toàn thân khác đã thuyên giảm.
Mệt mỏi và đau nhức cơ thể là những biểu hiện của cảm cúm rất điển hình, thường xuất hiện sớm và kéo dài.
Người bệnh cảm thấy uể oải, rã rời toàn thân, đau mỏi cơ bắp, khớp, đôi khi cả đau đầu dữ dội. Cảm giác này có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, khiến người bệnh mất năng lượng và ảnh hưởng đáng kể đến sinh hoạt hàng ngày.
Ngoài các triệu chứng trên, biểu hiện của cảm cúm còn có thể bao gồm đau đầu, chán ăn, đôi khi buồn nôn hoặc nôn, đặc biệt ở trẻ em.
Mắt có thể đỏ, chảy nước mắt. Một số ít trường hợp có thể bị tiêu chảy, mặc dù triệu chứng này phổ biến hơn ở bệnh cúm dạ dày (một loại bệnh khác do virus gây ra triệu chứng đường tiêu hóa).
Đây là câu hỏi “đau đầu” nhất hiện nay, bởi lẽ các biểu hiện của cảm cúm, cảm lạnh và COVID-19 có rất nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, vẫn có những “chỉ dấu” nhất định để chúng ta phân biệt.
Sự khác biệt chính nằm ở mức độ nghiêm trọng và tốc độ khởi phát của biểu hiện của cảm cúm so với cảm lạnh.
Cúm thường đến đột ngột, gây sốt cao, đau nhức toàn thân dữ dội và mệt mỏi rõ rệt. Cảm lạnh thì âm thầm hơn, thường chỉ gây triệu chứng nhẹ ở đường hô hấp trên như sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, đau họng nhẹ, ít khi sốt cao và mệt mỏi toàn thân không đáng kể.
Việc phân biệt cúm và COVID-19 dựa vào triệu chứng lâm sàng là rất khó khăn, vì cả hai đều gây sốt, ho, mệt mỏi, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi, đau cơ, đau đầu.
Tuy nhiên, mất vị giác hoặc khứu giác là triệu chứng đặc trưng hơn của COVID-19 (mặc dù không phải trường hợp nào cũng có), trong khi ở cúm, triệu chứng này hiếm gặp hơn và thường chỉ là do nghẹt mũi gây ảnh hưởng tạm thời đến khả năng ngửi. Biến chứng hô hấp dưới (viêm phổi) có thể xảy ra ở cả hai bệnh. Cách chắc chắn nhất để phân biệt là xét nghiệm chuyên biệt cho từng loại virus.
Biểu hiện của cảm cúm có thể khác nhau tùy thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe của mỗi người. Việc nhận biết những khác biệt này giúp chúng ta chăm sóc những người thân yêu tốt hơn.
Trẻ em thường có biểu hiện của cảm cúm nặng hơn người lớn và dễ bị biến chứng hơn.
Ngoài các triệu chứng điển hình như sốt cao đột ngột (có thể gây co giật do sốt), ho, sổ mũi, trẻ còn có thể quấy khóc, bỏ bú/ăn, nôn trớ, tiêu chảy. Một số trẻ có thể xuất hiện các dấu hiệu phát ban, điều này đôi khi khiến phụ huynh nhầm lẫn với các bệnh khác gây nổi ban đỏ ở trẻ em. Cần đặc biệt lưu ý các dấu hiệu khó thở, thở nhanh, tím tái, đây là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm cần đưa trẻ đi cấp cứu ngay.
Người cao tuổi thường có hệ miễn dịch suy yếu và thường đi kèm các bệnh nền mãn tính, do đó biểu hiện của cảm cúm ở nhóm này có thể không điển hình hoặc trở nặng rất nhanh.
Họ có thể không sốt cao rõ ràng nhưng lại rất mệt mỏi, li bì, ăn uống kém, hoặc các triệu chứng của bệnh nền (tim mạch, hô hấp, tiểu đường…) trở nên trầm trọng hơn. Nguy cơ biến chứng viêm phổi, suy hô hấp ở người cao tuổi mắc cúm là rất cao.
Phụ nữ mang thai là nhóm đối tượng cần đặc biệt cẩn trọng với biểu hiện của cảm cúm vì nguy cơ biến chứng cho cả mẹ và thai nhi.
Các triệu chứng có thể tương tự người bình thường nhưng thường nghiêm trọng hơn và kéo dài hơn. Sốt cao, mệt mỏi dữ dội có thể ảnh hưởng không tốt đến thai kỳ. Việc phòng ngừa và điều trị cúm ở phụ nữ mang thai cần tuân thủ chặt chẽ chỉ định của bác sĩ, đặc biệt liên quan đến việc sử dụng thuốc và những vấn đề về dinh dưỡng, chẳng hạn như khi mang thai không nên ăn gì để đảm bảo an toàn tối đa.
Hình ảnh minh họa biểu hiện của cảm cúm ở trẻ em (quấy khóc, sốt) và người cao tuổi (mệt mỏi, lờ đờ).
Hiểu rõ về thời gian xuất hiện và kéo dài của biểu hiện của cảm cúm giúp chúng ta dự đoán diễn biến bệnh và thời gian cần cách ly.
Thông thường, sau khi tiếp xúc với virus cúm, các biểu hiện của cảm cúm sẽ bắt đầu xuất hiện trong khoảng 1-4 ngày, phổ biến nhất là sau 2 ngày.
Đây được gọi là thời gian ủ bệnh. Trong thời gian này, người bệnh có thể đã bắt đầu lây truyền virus cho người khác ngay cả khi chưa có bất kỳ triệu chứng nào rõ rệt.
Hầu hết các biểu hiện của cảm cúm kéo dài khoảng 3-7 ngày, mặc dù một số triệu chứng như ho và mệt mỏi có thể dai dẳng hơn, thậm chí kéo dài đến 2 tuần hoặc hơn.
Người bệnh thường có khả năng lây nhiễm virus từ 1 ngày trước khi triệu chứng xuất hiện và kéo dài đến 5-7 ngày sau khi bệnh khởi phát. Trẻ em hoặc người có hệ miễn dịch suy yếu có thể lây truyền virus lâu hơn.
Mặc dù biểu hiện của cảm cúm thông thường có thể tự khỏi sau vài ngày nếu được chăm sóc đúng cách, nhưng đôi khi chúng lại là dấu hiệu của tình trạng trở nặng hoặc biến chứng.
Các dấu hiệu cảm cúm trở nặng cần được cảnh giác cao bao gồm khó thở hoặc thở gấp, đau tức ngực hoặc bụng, chóng mặt đột ngột, lú lẫn, nôn mửa liên tục, các triệu chứng cúm cải thiện rồi đột nhiên xấu đi kèm sốt hoặc ho nặng hơn.
Ở trẻ em, cần chú ý thêm các dấu hiệu như thở nhanh, khó thở, da tái hoặc xám, không chịu chơi, không tương tác, quấy khóc không ngừng, không có nước mắt khi khóc, không đi tiểu nhiều như bình thường. Sốt cao không hạ, đặc biệt là sốt lúc nóng lúc lạnh kèm theo các triệu chứng nặng khác, là một dấu hiệu nguy hiểm.
Chủ quan với biểu hiện của cảm cúm có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.
Virus cúm có thể gây viêm phổi, viêm phế quản, viêm xoang, viêm tai giữa. Ở những người có bệnh nền như hen suyễn, tiểu đường, bệnh tim mạch, cúm có thể làm tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn. Trong một số ít trường hợp, cúm có thể gây viêm cơ tim, viêm não, hoặc suy đa tạng, đặc biệt ở trẻ em và người già.
Có lẽ bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng biểu hiện của cảm cúm cũng có thể ảnh hưởng ít nhiều đến sức khỏe răng miệng của chúng ta. Dù không trực tiếp gây ra các bệnh lý về răng, nhưng các triệu chứng đi kèm lại có thể tạo điều kiện cho những vấn đề nha khoa phát sinh hoặc trở nên tồi tệ hơn.
Trong quá trình bị cúm, người bệnh thường trải qua cảm giác khô miệng do sốt, mất nước, hoặc do phải thở bằng miệng khi bị nghẹt mũi. Nước bọt đóng vai trò quan trọng trong việc làm sạch răng và trung hòa axit.
Khi nước bọt giảm, nguy cơ sâu răng và các vấn đề về nướu có thể tăng lên. Đau họng do cúm cũng có thể khiến việc vệ sinh răng miệng trở nên khó chịu. Ngoài ra, một số người bệnh có thể cảm thấy vị giác thay đổi tạm thời. Dù không liên quan trực tiếp, nhưng việc duy trì vệ sinh răng miệng tốt ngay cả khi bị bệnh là rất quan trọng để tránh các vấn đề răng miệng phát sinh, tương tự như cách chúng ta cần lưu tâm đến các vấn đề sức khỏe tổng thể khác như mụn sưng to và cứng ở cằm có thể là dấu hiệu của những rối loạn bên trong cơ thể.
Khi nhận thấy các biểu hiện của cảm cúm ở mức độ nhẹ đến trung bình, chúng ta có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giảm bớt sự khó chịu.
Nghỉ ngơi đầy đủ là biện pháp quan trọng hàng đầu giúp cơ thể tập trung năng lượng để chống lại virus.
Uống nhiều nước (nước lọc, nước canh, nước ép trái cây) để bù nước và giúp làm loãng đờm. Súc miệng bằng nước muối ấm để làm dịu họng. Có thể sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt không kê đơn theo hướng dẫn (ví dụ: Paracetamol) để kiểm soát sốt và đau nhức. Sử dụng máy tạo độ ẩm hoặc xông hơi nước ấm có thể giúp làm giảm nghẹt mũi và ho. Những biện pháp này tương tự như việc chúng ta tìm kiếm cách trị đau bụng buồn nôn tại nhà khi gặp phải các vấn đề tiêu hóa nhẹ – tập trung vào việc hỗ trợ cơ thể phục hồi một cách tự nhiên và an toàn.
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh” – câu nói này đặc biệt đúng với cảm cúm, bởi virus cúm luôn biến đổi và có thể lây lan rất nhanh.
Tiêm vắc-xin cúm mùa hàng năm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để giảm nguy cơ mắc bệnh và mức độ nghiêm trọng của các biểu hiện của cảm cúm nếu chẳng may mắc phải.
Bên cạnh đó, duy trì thói quen vệ sinh tốt cũng đóng vai trò quan trọng: rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, hoặc dùng dung dịch sát khuẩn tay nhanh; tránh chạm tay lên mắt, mũi, miệng; tránh tiếp xúc gần với người đang bị cúm; che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi; thường xuyên vệ sinh các bề mặt hay chạm vào. Ăn uống đầy đủ, ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn giúp nâng cao sức đề kháng tổng thể.
Biểu hiện của cảm cúm là những dấu hiệu cảnh báo từ cơ thể cho thấy virus cúm đã tấn công. Việc nhận biết sớm và chính xác các triệu chứng này không chỉ giúp chúng ta tự chăm sóc bản thân hiệu quả hơn mà còn góp phần ngăn chặn sự lây lan trong cộng đồng. Hãy luôn lắng nghe cơ thể mình, phân biệt rõ các dấu hiệu để có hành động kịp thời, dù là chăm sóc tại nhà hay tìm kiếm sự hỗ trợ từ y tế khi cần thiết.
Hiểu rõ về biểu hiện của cảm cúm là bước đầu tiên để chủ động bảo vệ sức khỏe. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về các triệu chứng hoặc lo ngại về tình trạng sức khỏe của mình, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia y tế để được tư vấn và hỗ trợ chính xác nhất. Sức khỏe là vốn quý, hãy chăm sóc nó thật tốt bạn nhé!
Ý kiến của bạn
Tags
Tin liên quan
Tin đọc nhiều
Cùng chuyên mục
Đăng ký nhận tin tức của chúng tôi tại đây
Nhập email của bạn tại đây để nhận tin tức mới nhất của chúng tôi