Bạn à, nhận kết quả khám sức khỏe, đặc biệt là liên quan đến những bộ phận nhạy cảm như tuyến vú, có thể khiến tim bạn đập nhanh hơn một chút phải không? Nhất là khi bác sĩ nói về những chỉ số hay phân loại nghe hơi lạ tai, ví dụ như BI-RADS 3 có cần mổ không. Cụm từ này thật sự làm không ít người mất ăn mất ngủ. Nhưng đừng vội hoảng hốt nhé! Là một chuyên gia bệnh lý, tôi ở đây để cùng bạn “giải mã” chỉ số BI-RADS 3 một cách thật rõ ràng, dễ hiểu, giúp bạn bớt đi gánh nặng lo âu và biết chính xác mình cần làm gì tiếp theo.
BI-RADS là một hệ thống chuẩn hóa giúp các bác sĩ X-quang mô tả và phân loại các phát hiện khi chụp nhũ ảnh, siêu âm vú hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI) tuyến vú. Hệ thống này được Viện Điện quang Hoa Kỳ (ACR) phát triển, giống như một ngôn ngữ chung để các chuyên gia y tế trao đổi thông tin về sức khỏe tuyến vú của bạn. Khi bạn nhận được kết quả BI-RADS, đó là cách bác sĩ tóm tắt mức độ nghi ngờ về một tổn thương nào đó được nhìn thấy trên phim. Và con số đi kèm (0 đến 6) chính là “chìa khóa” nói lên điều đó. Vậy cụ thể, chỉ số BI-RADS 3 có ý nghĩa thế nào, và liệu Birads 3 Có Cần Mổ Không? Chúng ta sẽ đi sâu vào vấn đề này ngay bây giờ.
Bạn có thể tưởng tượng BI-RADS như một hệ thống “đánh giá rủi ro” cho những gì bác sĩ nhìn thấy trên hình ảnh y khoa của tuyến vú. Mỗi số từ 0 đến 6 sẽ cho biết mức độ khả năng tổn thương đó là lành tính (không phải ung thư) hay ác tính (ung thư).
BI-RADS là viết tắt của Breast Imaging-Reporting and Data System. Đây là một công cụ tiêu chuẩn hóa để báo cáo kết quả chẩn đoán hình ảnh vú (chụp nhũ ảnh, siêu âm, MRI), giúp các bác sĩ mô tả các phát hiện và đưa ra khuyến nghị phù hợp, đảm bảo sự nhất quán và rõ ràng.
Nghe có vẻ hơi kỹ thuật một chút, nhưng mục đích cuối cùng là để thông tin về sức khỏe vú của bạn được truyền đạt chính xác giữa các bác sĩ, từ đó đưa ra kế hoạch quản lý tối ưu nhất cho bạn.
Khi kết quả của bạn là BI-RADS 3, điều đó có nghĩa là bác sĩ phát hiện một tổn thương (một khối u, một vùng dày đặc, hoặc một sự thay đổi nào đó) được đánh giá là có khả năng lành tính cao. Tỷ lệ tổn thương này là ung thư rất thấp, chỉ khoảng dưới 2%.
Hãy xem con số 3 như một “dấu chấm hỏi nhỏ” mà thôi. Nó không phải là BI-RADS 4 (nghi ngờ ác tính, cần sinh thiết) hay BI-RADS 5 (khả năng ác tính cao), mà là một vùng “chờ theo dõi”.
Câu trả lời là KHÔNG. BI-RADS 3 không phải là ung thư. Nó là một phân loại dành cho những tổn thương được đánh giá là có khả năng lành tính cao (trên 98%). Bác sĩ chưa thể khẳng định chắc chắn 100% lành tính tại thời điểm chụp chiếu, nhưng mức độ nghi ngờ ác tính là rất thấp.
Giống như việc bạn nhìn thấy một đám mây có hình thù hơi kỳ lạ trên trời. Bạn không thể nói chắc đó là cái gì, nhưng khả năng cao nó chỉ là một đám mây bình thường chứ không phải vật thể lạ ngoài hành tinh đúng không? BI-RADS 3 cũng gần giống như vậy – một thứ trông hơi khác biệt, nhưng kinh nghiệm và kiến thức y khoa cho thấy nó gần như chắc chắn là lành tính.
Đây chính là câu hỏi trọng tâm mà nhiều người lo lắng. Với phân loại BI-RADS 3, câu trả lời chung là thường KHÔNG cần phẫu thuật ngay lập tức.
Kế hoạch quản lý tiêu chuẩn cho BI-RADS 3 là theo dõi định kỳ bằng hình ảnh (chụp nhũ ảnh và/hoặc siêu âm vú).
Minh họa sự phát triển của tổn thương BI-RADS 3 và tầm quan trọng của việc theo dõi
Lý do chính nằm ở tỷ lệ ác tính rất thấp của nhóm này. Phẫu thuật luôn đi kèm với những rủi ro nhất định, chi phí, và ảnh hưởng đến cuộc sống. Với một tổn thương mà khả năng là ung thư chỉ dưới 2%, việc mổ ngay là không cần thiết và không phải là cách tiếp cận tối ưu.
Như đã nói, tỷ lệ ung thư trong nhóm BI-RADS 3 chỉ khoảng dưới 2%. Điều này có nghĩa là trong 100 trường hợp được phân loại BI-RADS 3, có tới hơn 98 trường hợp là hoàn toàn lành tính.
Việc theo dõi cho phép bác sĩ kiểm tra xem tổn thương có thay đổi theo thời gian hay không. Hầu hết các tổn thương BI-RADS 3 sẽ giữ nguyên kích thước, thậm chí nhỏ đi, hoặc cho thấy rõ ràng hơn bản chất lành tính sau một thời gian theo dõi. Chỉ một phần rất nhỏ (dưới 2%) có thể cho thấy sự thay đổi đáng ngờ cần được đánh giá thêm (thường là sinh thiết).
Việc theo dõi định kỳ sau 6 tháng (thường là hai lần tái khám sau 6 tháng và 12 tháng) giúp bác sĩ phát hiện kịp thời nếu tổn thương:
Nếu có bất kỳ sự thay đổi đáng ngờ nào xảy ra trong quá trình theo dõi, bác sĩ sẽ chuyển phân loại BI-RADS lên cao hơn (thường là 4) và chỉ định sinh thiết để xác định chính xác bản chất tổn thương.
Trích lời Bác sĩ Lê Thị Mai, Chuyên gia Chẩn đoán hình ảnh Tuyến Vú tại Hà Nội: “Kết quả BI-RADS 3 là một phân loại cho phép chúng tôi, các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh, quản lý bệnh nhân một cách khoa học và hợp lý. Việc theo dõi định kỳ 6 tháng là cực kỳ quan trọng. Nó không chỉ giúp xác nhận tính lành tính của phần lớn các tổn thương, mà quan trọng hơn, nó cho phép chúng tôi phát hiện sớm những trường hợp hiếm hoi có sự thay đổi bất thường, từ đó can thiệp kịp thời. Đừng bỏ lỡ các cuộc hẹn tái khám nhé!”
Nếu bạn nhận được kết quả BI-RADS 3, đừng lo lắng quá. Kế hoạch tiếp theo thường khá đơn giản và rõ ràng.
Kế hoạch theo dõi tiêu chuẩn cho BI-RADS 3 là tái khám và thực hiện lại các phương pháp chẩn đoán hình ảnh sau 6 tháng. Sau đó, nếu tổn thương vẫn ổn định, bạn có thể được yêu cầu tái khám thêm một lần nữa sau 12 tháng (tức là 18 tháng kể từ lần chẩn đoán đầu tiên).
Nếu sau 18 tháng theo dõi mà tổn thương không thay đổi, nó thường sẽ được chuyển xuống phân loại BI-RADS 2 (hoàn toàn lành tính) và bạn sẽ quay trở lại lịch khám sàng lọc vú định kỳ hàng năm như bình thường.
Các phương pháp phổ biến nhất để theo dõi BI-RADS 3 là:
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể cân nhắc thêm MRI vú nếu có yếu tố nguy cơ cao khác hoặc cần đánh giá kỹ lưỡng hơn.
Mặc dù hiếm gặp, nhưng vẫn có những tình huống ngoại lệ mà bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật hoặc sinh thiết trước khi hoàn thành giai đoạn theo dõi 18 tháng đối với tổn thương BI-RADS 3.
Nếu trong quá trình theo dõi 6 tháng hoặc 12 tháng, hình ảnh cho thấy tổn thương có sự thay đổi rõ rệt như tăng kích thước nhanh, hình dạng trở nên không đều, xuất hiện các đặc điểm nghi ngờ mới (như vi vôi hóa mới, sự xâm lấn vào mô xung quanh), bác sĩ sẽ nâng phân loại BI-RADS lên 4 hoặc 5 và chỉ định sinh thiết để xác định bản chất. Phẫu thuật có thể được chỉ định sau khi có kết quả sinh thiết (ví dụ: nếu sinh thiết ra kết quả ung thư).
Ngoài sự thay đổi trên hình ảnh, một số yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến quyết định, bao gồm:
Trích lời Giáo sư Trần Văn Đức, chuyên gia Ung bướu tại TP. Hồ Chí Minh: “Trong y học, chúng tôi luôn cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ. Với BI-RADS 3, nguy cơ ung thư rất thấp, trong khi phẫu thuật lại mang đến những rủi ro và chi phí nhất định. Vì vậy, chiến lược theo dõi là hợp lý nhất dựa trên bằng chứng y khoa. Tuy nhiên, chúng tôi cũng lắng nghe bệnh nhân. Nếu sự lo lắng là quá lớn và đã được tư vấn kỹ lưỡng, việc cân nhắc loại bỏ một tổn thương lành tính để giải tỏa tâm lý cũng là một khía cạnh của y học nhân văn.”
Hầu hết các tổn thương được phân loại BI-RADS 3 là do các tình trạng lành tính rất phổ biến ở tuyến vú.
Các “thủ phạm” phổ biến nhất dẫn đến kết quả BI-RADS 3 bao gồm:
Ngoài ra, có một số loại tổn thương lành tính khác ít gặp hơn cũng có thể được phân loại là BI-RADS 3 tùy thuộc vào đặc điểm hình ảnh.
Để hiểu rõ hơn về một số dạng thay đổi lành tính ở vú, bạn có thể tìm đọc thêm về [thay đổi sợi bọc thể giả bướu là gì]. Việc trang bị kiến thức về các tình trạng lành tính phổ biến giúp bạn bớt lo lắng hơn khi đối diện với các kết quả khám vú.
Nhận kết quả BI-RADS 3, dù đã biết khả năng lành tính cao, nhưng cụm từ “có khả năng lành tính cao” vẫn có một chút “khả năng không lành tính” (dưới 2%) khiến nhiều người cảm thấy bồn chồn, lo lắng. Điều này hoàn toàn dễ hiểu.
Lo lắng khi nhận kết quả y khoa bất thường, dù là nhỏ, là một phản ứng tâm lý rất tự nhiên. Cơ thể đang bật chế độ cảnh báo để bạn chú ý hơn đến sức khỏe của mình. Tuy nhiên, nếu sự lo lắng này kéo dài và ảnh hưởng đến cuộc sống, chúng ta cần có cách để quản lý nó.
Cách hiệu quả nhất để giảm lo lắng với BI-RADS 3 là:
Minh họa các cách đối phó với sự lo lắng khi có kết quả BI-RADS 3
Bác sĩ đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp thông tin chính xác, giải thích cặn kẽ về BI-RADS 3, và nhấn mạnh tính lành tính cao của nó. Họ cũng là người lập kế hoạch theo dõi phù hợp và trả lời mọi câu hỏi của bạn, giúp bạn yên tâm hơn về mặt y khoa.
Gia đình và bạn bè là nguồn hỗ trợ tinh thần vô giá. Hãy chia sẻ với họ những gì bạn đang trải qua. Sự lắng nghe, thấu hiểu và động viên từ những người thân yêu có thể giúp bạn vượt qua giai đoạn chờ đợi và theo dõi một cách nhẹ nhàng hơn.
Khi được chẩn đoán BI-RADS 3 và lên kế hoạch theo dõi, bạn không cần phải thay đổi toàn bộ cuộc sống của mình một cách drastis. Tuy nhiên, việc duy trì một lối sống lành mạnh và tiếp tục chú ý đến cơ thể là điều nên làm.
Không có chế độ ăn kiêng hay tập luyện “đặc trị” nào cho BI-RADS 3. Tuy nhiên, một lối sống lành mạnh nói chung luôn tốt cho sức khỏe toàn diện, bao gồm cả sức khỏe tuyến vú:
Những lời khuyên này không chỉ dành riêng cho người có BI-RADS 3 mà là cho tất cả mọi người muốn sống khỏe.
Có, việc tự khám vú tại nhà vẫn rất cần thiết, ngay cả khi bạn đã được chẩn đoán BI-RADS 3 và đang trong quá trình theo dõi. Bạn là người hiểu rõ cơ thể mình nhất.
Hãy tiếp tục tự khám vú định kỳ (thường là mỗi tháng một lần sau kỳ kinh nguyệt) để nhận biết bất kỳ sự thay đổi nào mới hoặc sự thay đổi rõ rệt của tổn thương BI-RADS 3 mà bạn đã biết. Nếu bạn phát hiện bất cứ điều gì lạ hoặc cảm thấy lo lắng, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức, không cần chờ đến lịch hẹn tái khám định kỳ.
Tự khám vú là một phần quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe cá nhân, bên cạnh việc khám sức khỏe định kỳ và sàng lọc theo khuyến cáo của bác sĩ.
Để thấy rõ hơn ý nghĩa “khả năng lành tính cao” của BI-RADS 3, chúng ta hãy nhìn sang các phân loại cao hơn một chút trong hệ thống BI-RADS.
Sự khác biệt chính giữa BI-RADS 3 và BI-RADS 4, 5 nằm ở mức độ nghi ngờ tổn thương là ác tính:
Bạn thấy đấy, BI-RADS 3 đứng ở một vị trí hoàn toàn khác so với 4 và 5. Nó là nhóm “chờ quan sát thêm” chứ không phải nhóm “cần hành động ngay” như 4 và 5. Việc hiểu rõ sự khác biệt này giúp bạn đặt đúng mức độ lo lắng và không đánh đồng BI-RADS 3 với các phân loại có nguy cơ cao hơn.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về các phân loại khác, đặc biệt là những loại có nguy cơ cao hơn, bạn có thể đọc bài viết về [birads 5 có nguy hiểm không]. Việc hiểu rõ toàn bộ hệ thống phân loại giúp bạn có cái nhìn tổng quan và chính xác hơn về tình trạng sức khỏe tuyến vú của mình.
Trong cuộc sống, chúng ta thường gặp phải những vấn đề sức khỏe khiến mình băn khoăn. Đôi khi là những câu hỏi đơn giản như [bướu cổ có lây không], đôi khi lại là những chỉ số y khoa phức tạp như BI-RADS. Việc tìm hiểu thông tin từ nguồn đáng tin cậy là cách tốt nhất để quản lý sức khỏe của bản thân và những người thân yêu. Ngay cả với những vấn đề tưởng chừng như nhỏ, như việc tìm hiểu [cách trị lang ben tại nhà], việc có kiến thức đúng đắn cũng giúp chúng ta chủ động hơn trong cuộc sống.
Như vậy, chúng ta đã cùng nhau làm rõ về phân loại BI-RADS 3 và trả lời câu hỏi chính: BI-RADS 3 có cần mổ không. Câu trả lời dứt khoát là thường KHÔNG cần phẫu thuật ngay lập tức.
BI-RADS 3 là một phân loại dành cho các tổn thương tuyến vú được đánh giá là có khả năng lành tính rất cao (dưới 2% nguy cơ ác tính). Kế hoạch quản lý tiêu chuẩn và an toàn nhất cho BI-RADS 3 là theo dõi định kỳ bằng chẩn đoán hình ảnh (thường là sau 6 tháng và 12 tháng).
Việc theo dõi này giúp bác sĩ xác nhận tính ổn định của tổn thương hoặc phát hiện sớm nếu có bất kỳ sự thay đổi đáng ngờ nào, từ đó đưa ra các bước chẩn đoán tiếp theo (như sinh thiết) nếu cần thiết. Chỉ trong những trường hợp rất đặc biệt (tổn thương thay đổi trên hình ảnh, gây triệu chứng, khó theo dõi, hoặc do sự lo lắng quá mức của bệnh nhân đã được tư vấn kỹ), phẫu thuật mới có thể được cân nhắc.
Điều quan trọng nhất khi nhận kết quả BI-RADS 3 là:
Sức khỏe là vốn quý nhất. Việc trang bị kiến thức và chủ động trong việc theo dõi sức khỏe của bản thân là cách tốt nhất để bảo vệ mình. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào khác về BI-RADS 3 hoặc sức khỏe tuyến vú, đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia y tế đáng tin cậy. NHA KHOA BẢO ANH luôn mong muốn trở thành người bạn đồng hành trên hành trình chăm sóc sức khỏe của bạn.
Ý kiến của bạn
Tags
Tin liên quan
Tin đọc nhiều
Cùng chuyên mục
Đăng ký nhận tin tức của chúng tôi tại đây
Nhập email của bạn tại đây để nhận tin tức mới nhất của chúng tôi