Chụp cắt lớp có hại không? Sự thật từ chuyên gia y tế Bảo Anh

Nhiều người trong chúng ta chắc hẳn đã từng nghe nói về kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính, hay còn gọi là chụp CT scan. Đây là một công cụ chẩn đoán hình ảnh vô cùng mạnh mẽ và phổ biến trong y học hiện đại. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, một câu hỏi thường trực khiến không ít người băn khoăn, lo lắng là Chụp Cắt Lớp Có Hại Không? Liệu việc tiếp xúc với tia X trong quá trình chụp có gây ra những rủi ro về sức khỏe về lâu dài hay không? Đây là một mối quan tâm hoàn toàn chính đáng và cần được giải đáp thấu đáo. Bài viết này, dưới góc nhìn của một chuyên gia bệnh lý, sẽ đi sâu vào bản chất của chụp cắt lớp, những lo ngại về tác hại của nó, và quan trọng nhất là cung cấp cái nhìn cân bằng, dựa trên khoa học để bạn đọc có thể an tâm hơn khi đối mặt với chỉ định này.

Chụp cắt lớp là gì và hoạt động ra sao?

Để biết chụp cắt lớp có hại không, trước hết ta cần hiểu nó là gì và hoạt động như thế nào. Chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X và máy tính để tạo ra những hình ảnh cắt ngang chi tiết của cơ thể bạn. Hãy tưởng tượng như bạn đang cắt một ổ bánh mì thành nhiều lát mỏng. Chụp CT cũng làm điều tương tự với cơ thể bạn, cho phép bác sĩ nhìn rõ cấu trúc bên trong từng lớp, từng lát một, từ xương, mạch máu cho đến các mô mềm.

Máy chụp CT có một nguồn phát tia X quay quanh cơ thể bạn, đồng thời các bộ phận cảm biến ở phía đối diện sẽ thu nhận tia X sau khi xuyên qua cơ thể. Vì các mô khác nhau (xương, mỡ, nước) hấp thụ tia X ở mức độ khác nhau, dữ liệu thu được từ các bộ cảm biến sẽ được máy tính xử lý, tạo thành hình ảnh 2D trên mặt cắt. Bằng cách chồng ghép các “lát cắt” này lại, máy có thể tạo ra hình ảnh 3D của toàn bộ khu vực được quét. Điều này mang lại cái nhìn chi tiết hơn rất nhiều so với phim X-quang thường quy chỉ là hình ảnh 2D tổng thể.

Nhờ khả năng này, chụp CT trở thành công cụ đắc lực trong việc chẩn đoán nhiều bệnh lý, từ chấn thương sọ não, đột quỵ, các khối u, viêm nhiễm cho đến các vấn đề về mạch máu, xương khớp và ổ bụng. Nó giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán nhanh chóng và chính xác, từ đó có phương án điều trị kịp thời, đôi khi là cứu sống người bệnh trong những trường hợp cấp cứu.

Mối bận tâm chính: Tia X và nguy cơ bức xạ

Lo ngại lớn nhất khi bàn về việc chụp cắt lớp có hại không chính là việc nó sử dụng tia X. Tia X là một dạng bức xạ ion hóa. Bức xạ ion hóa có năng lượng đủ lớn để “bắn” electron ra khỏi nguyên tử, làm thay đổi cấu trúc hóa học của vật chất, bao gồm cả các tế bào trong cơ thể sống. Khi DNA trong tế bào bị tổn thương do bức xạ, về lý thuyết, nó có thể dẫn đến đột biến và tiềm ẩn nguy cơ phát triển ung thư về sau.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần hiểu là không phải cứ tiếp xúc với tia X là chắc chắn sẽ bị ung thư, hay mọi lượng tia X đều nguy hiểm như nhau. Cơ thể chúng ta luôn phải tiếp xúc với bức xạ ion hóa từ môi trường tự nhiên hàng ngày, từ đất đá, không khí, thức ăn, thậm chí từ vũ trụ (khi đi máy bay). Liều bức xạ từ các nguồn tự nhiên này gọi là phông bức xạ. Liều này thay đổi tùy thuộc vào nơi bạn sống và lối sống của bạn.

Liều bức xạ từ một lần chụp CT thay đổi tùy thuộc vào bộ phận cơ thể được chụp, loại máy và kỹ thuật chụp. Một lần chụp CT sọ não có liều thấp hơn nhiều so với chụp CT bụng hoặc lồng ngực. Trung bình, liều bức xạ từ một lần chụp CT có thể tương đương với vài tháng đến vài năm phông bức xạ tự nhiên mà chúng ta nhận được. Con số này nghe có vẻ lớn, nhưng nguy cơ tăng thêm từ một lần chụp CT đơn lẻ được các tổ chức y tế thế giới đánh giá là rất nhỏ.

“Nguy cơ ung thư do bức xạ từ chụp CT là một nguy cơ xác suất (stochastic risk),” Bác sĩ Trần Văn A, Trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội, chia sẻ. “Điều này có nghĩa là nó không gây hại ngay lập tức và không chắc chắn xảy ra, mà nó chỉ làm tăng nhẹ khả năng mắc bệnh trong tương lai, tương tự như việc hút thuốc lá làm tăng khả năng mắc ung thư phổi. Mức tăng nguy cơ này thường rất nhỏ so với nguy cơ mắc ung thư từ các nguyên nhân khác trong cuộc sống.”

Để hiểu rõ hơn về các vấn đề sức khỏe phức tạp, đôi khi cần nhiều phương tiện chẩn đoán, tương tự như khi xác định tình trạng [block nhánh phải hoàn toàn] cần các xét nghiệm chuyên sâu. Chụp cắt lớp là một trong những công cụ đó, giúp bác sĩ có cái nhìn toàn diện hơn về cấu trúc bên trong.

Cân bằng lợi ích và rủi ro: Khi nào chụp cắt lớp thực sự cần thiết?

Nếu có nguy cơ, dù là nhỏ, tại sao bác sĩ vẫn chỉ định chụp cắt lớp? Câu trả lời nằm ở việc cân bằng giữa lợi ích chẩn đoán và rủi ro tiềm ẩn. Trong nhiều trường hợp, thông tin mà chụp CT cung cấp là vô giá, giúp bác sĩ đưa ra quyết định y tế kịp thời và chính xác, mà các phương pháp chẩn đoán khác (như X-quang thường, siêu âm hay thậm chí là MRI) không thể mang lại.

Chụp CT đặc biệt hữu ích trong các tình huống cấp cứu hoặc khi cần chẩn đoán nhanh chóng các vấn đề nghiêm trọng:

• Chấn thương: Đánh giá nhanh mức độ chấn thương sọ não, cột sống, gãy xương phức tạp hoặc tổn thương nội tạng sau tai nạn.
• Đột quỵ: Xác định xem đột quỵ là do tắc mạch máu hay chảy máu, giúp bác sĩ quyết định phương pháp điều trị khẩn cấp (tiêu sợi huyết hay can thiệp nội mạch).
• Phát hiện ung thư: Giúp xác định vị trí, kích thước, giai đoạn của khối u và xem nó có di căn hay không. CT scans aren’t just for diagnosis; they can guide procedures like [lấy sinh thiết có nguy hiểm không], ensuring accuracy and minimizing risk.
• Các vấn đề mạch máu: Phát hiện phình động mạch, bóc tách động mạch, tắc nghẽn mạch máu.
• Bệnh lý ổ bụng: Chẩn đoán viêm ruột thừa, viêm túi mật, sỏi thận, sỏi mật, tắc ruột, u ổ bụng. Nhiều người trải nghiệm các triệu chứng như [đau bụng trên rốn sau khi ăn]. CT có thể giúp xác định nguyên nhân trong những trường hợp này.
• Lập kế hoạch điều trị: Hướng dẫn phẫu thuật, xạ trị hoặc các thủ thuật can thiệp khác.

Trong những tình huống này, lợi ích của việc có được chẩn đoán chính xác và nhanh chóng để bắt đầu điều trị kịp thời thường vượt xa rủi ro rất nhỏ từ việc tiếp xúc với tia X. Việc trì hoãn hoặc bỏ sót chẩn đoán có thể gây hậu quả nghiêm trọng hơn nhiều lần so với nguy cơ tiềm ẩn từ bức xạ.

Ví dụ, trong trường hợp nghi ngờ đột quỵ, mỗi phút trôi qua đều quý giá. Chụp CT sọ não có thể nhanh chóng xác định loại đột quỵ, cho phép bác sĩ bắt đầu liệu pháp tái thông mạch máu (nếu là đột quỵ do tắc mạch) trong “thời gian vàng”. Rủi ro nhỏ từ tia X trong trường hợp này là không đáng kể so với nguy cơ tàn phế hoặc tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Các biện pháp giảm thiểu rủi ro khi chụp cắt lớp

Hiểu được mối lo ngại về bức xạ, ngành y tế đã không ngừng cải tiến công nghệ và quy trình để giảm thiểu liều chiếu xạ cho bệnh nhân trong khi vẫn đảm bảo chất lượng hình ảnh chẩn đoán. Đây là yếu tố then chốt để khẳng định chụp cắt lớp có hại không ở mức độ đáng kể khi được thực hiện đúng chỉ định và quy trình. Các nguyên tắc và biện pháp an toàn bức xạ luôn được tuân thủ nghiêm ngặt:

1. Nguyên tắc biện minh (Justification): Chụp CT chỉ được chỉ định khi thực sự cần thiết và lợi ích chẩn đoán mang lại lớn hơn rủi ro từ bức xạ. Bác sĩ luôn cân nhắc kỹ lưỡng, loại trừ các phương pháp khác ít hoặc không sử dụng bức xạ trước khi quyết định cho bệnh nhân chụp CT.
2. Nguyên tắc tối ưu hóa (Optimization – ALARA): Viết tắt của “As Low As Reasonably Achievable”, nghĩa là liều chiếu xạ phải được giữ ở mức thấp nhất có thể mà vẫn đạt được chất lượng hình ảnh đủ để chẩn đoán. Điều này đạt được thông qua:
   • Thiết bị hiện đại: Máy CT thế hệ mới có khả năng điều chỉnh liều chiếu xạ tự động tùy thuộc vào kích thước cơ thể bệnh nhân và vùng cần chụp, giảm đáng kể lượng tia X không cần thiết.
   • Kỹ thuật chụp: Kỹ thuật viên và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh sẽ lựa chọn kỹ thuật chụp phù hợp nhất, tối ưu các thông số (như điện thế, dòng điện, thời gian quét) để giảm liều.
   • Che chắn: Sử dụng áo chì, tấm che chắn bằng chì để bảo vệ các bộ phận nhạy cảm với bức xạ nhưng không cần thiết cho việc chẩn đoán (ví dụ: tuyến giáp, cơ quan sinh sản), đặc biệt là ở trẻ em và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
3. Giới hạn liều (Dose Limits): Dù không có giới hạn liều cụ thể cho chẩn đoán y tế (vì lợi ích bệnh nhân là ưu tiên), các tổ chức y tế quốc tế và quốc gia vẫn đưa ra các mức tham chiếu liều chẩn đoán (Diagnostic Reference Levels – DRLs) để các cơ sở y tế so sánh và đảm bảo liều chiếu xạ không vượt quá mức cần thiết một cách bất hợp lý.
4. Đào tạo nhân viên: Kỹ thuật viên và bác sĩ chẩn đoán hình ảnh đều được đào tạo chuyên sâu về an toàn bức xạ và kỹ thuật chụp để thực hiện quy trình một cách an toàn và hiệu quả nhất cho bệnh nhân.

Chụp cắt lớp ở trẻ em và phụ nữ mang thai: Cần đặc biệt lưu ý

Khi nói về chụp cắt lớp có hại không, hai đối tượng cần được xem xét kỹ lưỡng hơn cả là trẻ em và phụ nữ mang thai.

• Trẻ em: Trẻ em có nguy cơ cao hơn từ bức xạ ion hóa vì cơ thể chúng đang phát triển nhanh chóng, tế bào phân chia mạnh mẽ và có tuổi thọ dài hơn để nguy cơ ung thư tiềm ẩn có thể biểu hiện. Do đó, nguyên tắc ALARA càng phải được tuân thủ nghiêm ngặt hơn ở trẻ em. Chỉ chụp CT cho trẻ khi thực sự không có phương pháp thay thế nào khác cung cấp thông tin cần thiết. Các thiết bị hiện đại ngày nay thường có phác đồ chụp dành riêng cho trẻ em với liều chiếu xạ được giảm thiểu đáng kể. Đôi khi, trẻ nhỏ cần được dùng thuốc an thần để giữ yên trong quá trình chụp, đảm bảo hình ảnh không bị mờ do cử động, tránh việc phải chụp lại (làm tăng tổng liều).
• Phụ nữ mang thai: Chụp CT cho phụ nữ mang thai thường được tránh nếu có thể, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên, vì bức xạ có thể gây hại cho thai nhi đang phát triển (gây dị tật bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ, hoặc tăng nguy cơ ung thư ở trẻ sau này). Tuy nhiên, nếu tình trạng sức khỏe của người mẹ rất nghiêm trọng, đe dọa tính mạng và chụp CT là phương pháp duy nhất cung cấp thông tin chẩn đoán cần thiết, bác sĩ vẫn có thể chỉ định chụp sau khi cân nhắc kỹ lưỡng và thảo luận với bệnh nhân về rủi ro. Trong trường hợp này, liều chiếu xạ cho thai nhi thường được giữ ở mức thấp nhất có thể và chỉ tập trung vào vùng cơ thể cần khảo sát của người mẹ, đồng thời sử dụng biện pháp che chắn tối đa. May mắn là trong hầu hết các trường hợp cần chẩn đoán hình ảnh cho bà bầu, các phương pháp khác như siêu âm hoặc MRI thường là đủ và an toàn hơn nhiều.

Tóm lại, đối với trẻ em và phụ nữ mang thai, việc chỉ định chụp CT cần được xem xét cực kỳ thận trọng, chỉ thực hiện khi lợi ích chẩn đoán vượt trội so với rủi ro tiềm ẩn và không có phương pháp thay thế khả thi.

Chụp cắt lớp trong nha khoa: An toàn hơn bạn nghĩ?

Mặc dù chụp cắt lớp có hại không là câu hỏi liên quan đến y học nói chung, nhưng với bối cảnh là website của Nha Khoa Bảo Anh, chúng ta không thể không nhắc đến vai trò của chụp cắt lớp trong lĩnh vực răng miệng. Trong nha khoa hiện đại, một dạng chụp cắt lớp đặc biệt đã trở nên phổ biến và mang lại những lợi ích vượt trội, đó là chụp cắt lớp chùm tia hình nón (Cone-Beam Computed Tomography – CBCT).

CBCT khác với máy CT y tế thông thường ở chỗ nó sử dụng một chùm tia X có hình dạng nón thay vì hình quạt. Một lần quay duy nhất của nguồn phát tia X và bộ cảm biến đủ để thu thập toàn bộ dữ liệu của vùng cần khảo sát. Điều này giúp giảm thời gian quét đáng kể và quan trọng nhất là giảm liều chiếu xạ cho bệnh nhân so với máy CT y tế truyền thống khi khảo sát cùng một vùng thể tích.

CBCT cung cấp hình ảnh 3D chi tiết của xương hàm, răng, khớp thái dương hàm, xoang hàm trên và cấu trúc giải phẫu liên quan. Nó đặc biệt hữu ích trong:

• Lập kế hoạch cấy ghép Implant: Xác định chính xác mật độ xương, vị trí dây thần kinh, xoang hàm để đặt Implant an toàn và hiệu quả nhất.
• Nha khoa phẫu thuật: Đánh giá răng khôn mọc ngầm, u nang, khối u xương hàm, chuẩn bị cho các phẫu thuật phức tạp.
• Nội nha: Chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị các trường hợp ống tủy phức tạp.
• Chỉnh nha: Phân tích cấu trúc xương hàm và răng để lập kế hoạch niềng răng toàn diện.
• Chẩn đoán bệnh lý khớp thái dương hàm (TMJ): Đánh giá tình trạng xương khớp.
• Phát hiện tổn thương: Giúp xác định nếu [quai ruột ứ dịch có nguy hiểm không] trong ổ bụng là không liên quan, nhưng trong nha khoa CBCT giúp phát hiện các tổn thương xương hàm, các nang, u ở giai đoạn sớm.

Liều chiếu xạ từ một lần chụp CBCT nha khoa thường thấp hơn đáng kể so với liều từ một lần chụp CT y tế thông thường ở vùng đầu mặt cổ. Mặc dù vẫn là bức xạ ion hóa, nhưng với công nghệ hiện đại và việc chỉ chụp khu vực nhỏ, cụ thể (ví dụ: chỉ một cung hàm hoặc một răng), liều bức xạ là rất thấp và nguy cơ tiềm ẩn là cực kỳ nhỏ.

Giáo sư Nguyễn Thị B, chuyên gia về an toàn bức xạ y tế tại TP.HCM, nhận định: “CBCT là một tiến bộ vượt bậc trong chẩn đoán hình ảnh nha khoa. Nó cung cấp thông tin 3D chi tiết mà X-quang 2D không thể có được, giúp nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị. Quan trọng là, liều chiếu xạ của CBCT đã được tối ưu hóa rất nhiều, đặc biệt khi so sánh với CT y tế đa lát cắt. Khi được chỉ định đúng và thực hiện bởi kỹ thuật viên lành nghề, lợi ích mà CBCT mang lại trong việc đảm bảo sự thành công và an toàn cho các quy trình điều trị nha khoa phức tạp vượt xa nguy cơ bức xạ rất nhỏ.”

Vậy tóm lại, chụp cắt lớp có hại không? Lời giải đáp cuối cùng

Quay trở lại câu hỏi ban đầu: chụp cắt lớp có hại không? Câu trả lời là có, nó sử dụng tia X, một dạng bức xạ ion hóa, và về mặt lý thuyết, tiếp xúc với bức xạ ion hóa có thể làm tăng nhẹ nguy cơ mắc ung thư trong tương lai. Tuy nhiên, đây là một nguy cơ xác suất rất nhỏ ở liều chẩn đoán thông thường.

Điều quan trọng nhất cần ghi nhớ là:

• Nguy cơ nhỏ so với lợi ích lớn: Khi chụp CT được chỉ định bởi bác sĩ có kinh nghiệm dựa trên tình trạng lâm sàng của bạn, lợi ích của việc chẩn đoán chính xác và kịp thời thường lớn hơn rất nhiều lần so với nguy cơ rất nhỏ từ bức xạ.
• Công nghệ hiện đại giúp giảm liều: Các máy CT và CBCT hiện đại được thiết kế để sử dụng liều chiếu xạ thấp nhất có thể mà vẫn cho hình ảnh chất lượng.
• Nguyên tắc an toàn bức xạ được tuân thủ: Các cơ sở y tế uy tín luôn áp dụng nghiêm ngặt các nguyên tắc biện minh, tối ưu hóa và che chắn để bảo vệ bệnh nhân.
• Luôn trao đổi với bác sĩ: Nếu bạn lo lắng về việc chụp cắt lớp có hại không, hãy thảo luận thẳng thắn với bác sĩ hoặc nha sĩ của mình. Họ sẽ giải thích lý do cần chụp, so sánh với các phương pháp khác và trả lời mọi thắc mắc của bạn. Đừng vì lo lắng thái quá mà từ chối một xét nghiệm chẩn đoán cần thiết.

Việc chẩn đoán các vấn đề sức khỏe cần sự chính xác. Đôi khi các triệu chứng ban đầu có thể khiến bạn lo lắng, chẳng hạn như khi gặp tình trạng [đau thắt lưng và bụng dưới]. Chụp cắt lớp có thể là công cụ giúp bác sĩ xác định nguyên nhân chính xác, xua tan những lo ngại không cần thiết hoặc phát hiện sớm vấn đề cần can thiệp.

Những câu hỏi thường gặp về chụp cắt lớp (FAQ)

Để làm rõ thêm những băn khoăn về việc chụp cắt lớp có hại không, dưới đây là giải đáp cho một số câu hỏi phổ biến:

Chụp cắt lớp có gây ung thư không?

Tiếp xúc với bức xạ ion hóa, bao gồm cả tia X trong chụp CT, về mặt lý thuyết có thể làm tăng nhẹ nguy cơ phát triển ung thư trong tương lai. Tuy nhiên, nguy cơ này được coi là rất nhỏ đối với liều chiếu xạ từ một lần chụp chẩn đoán thông thường và thường ít hơn nhiều so với nguy cơ ung thư từ các yếu tố khác trong cuộc sống (như hút thuốc lá, chế độ ăn uống, yếu tố di truyền). Lợi ích của việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời nhờ chụp CT thường vượt trội hơn nguy cơ tiềm ẩn này.

Liều chiếu xạ khi chụp cắt lớp là bao nhiêu?

Liều chiếu xạ từ chụp cắt lớp thay đổi tùy thuộc vào vùng cơ thể, loại máy và kỹ thuật chụp. Nó được đo bằng đơn vị millisievert (mSv). Một lần chụp CT sọ não có thể khoảng 2 mSv, trong khi chụp CT bụng-chậu có thể từ 8-10 mSv hoặc hơn. Để so sánh, phông bức xạ tự nhiên trung bình mà một người nhận được hàng năm là khoảng 2.4 mSv. Liều từ một lần chụp CT nha khoa (CBCT) thường thấp hơn đáng kể, chỉ khoảng 0.01-0.15 mSv tùy loại máy và vùng chụp. Bác sĩ và kỹ thuật viên luôn cố gắng giữ liều ở mức ALARA.

Có cần chuẩn bị gì trước khi chụp cắt lớp không?

Việc chuẩn bị tùy thuộc vào bộ phận cơ thể cần chụp và có sử dụng thuốc cản quang hay không. Thông thường, bạn có thể được yêu cầu nhịn ăn, uống trước vài giờ nếu cần tiêm thuốc cản quang. Bạn cũng cần thông báo cho bác sĩ về tiền sử dị ứng (đặc biệt là với iốt), bệnh lý thận (vì thuốc cản quang thải qua thận), mang thai hoặc nghi ngờ mang thai. Bạn sẽ được yêu cầu tháo bỏ các vật kim loại (trang sức, kính, răng giả tháo lắp) để tránh ảnh hưởng đến hình ảnh.

Chụp cắt lớp có đau không?

Bản thân quá trình chụp cắt lớp không gây đau. Bạn chỉ cần nằm yên trên bàn chụp và bàn sẽ di chuyển từ từ vào trong lồng máy. Bạn có thể nghe thấy tiếng ồn nhẹ của máy quay. Nếu cần tiêm thuốc cản quang, bạn có thể cảm thấy hơi ấm nóng lan tỏa khắp cơ thể hoặc có vị kim loại trong miệng, nhưng cảm giác này sẽ nhanh chóng qua đi.

Chụp cắt lớp cho bà bầu có an toàn không?

Chụp CT thường được tránh ở phụ nữ mang thai, đặc biệt trong 3 tháng đầu, do nguy cơ tiềm ẩn cho thai nhi. Bác sĩ sẽ cân nhắc rất kỹ và chỉ chỉ định khi thật sự cần thiết do tình trạng sức khỏe nghiêm trọng của người mẹ và không có phương pháp thay thế an toàn hơn. Trong trường hợp bất khả kháng, các biện pháp giảm thiểu liều tối đa sẽ được áp dụng.

Chụp cắt lớp cho trẻ em có cần lưu ý gì?

Khi chụp CT cho trẻ em, bác sĩ sẽ tuân thủ nghiêm ngặt nguyên tắc ALARA, sử dụng phác đồ chụp nhi khoa với liều thấp nhất có thể và tập trung vào vùng cần thiết. Việc che chắn các bộ phận nhạy cảm bằng chì là rất quan trọng. Đôi khi cần dùng thuốc an thần để trẻ nằm yên, đảm bảo chất lượng hình ảnh và tránh phải chụp lại.

Có những phương pháp chẩn đoán hình ảnh nào khác thay thế chụp cắt lớp?

Có nhiều phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác nhau, mỗi loại có ưu nhược điểm và chỉ định riêng:

• X-quang thường quy: Sử dụng tia X liều thấp hơn CT, nhưng chỉ cho hình ảnh 2D, ít chi tiết hơn CT. Thường dùng cho xương, phổi, răng.
• Siêu âm: Sử dụng sóng siêu âm, không dùng bức xạ. An toàn cho phụ nữ mang thai. Thích hợp cho các mô mềm, cơ quan chứa dịch (gan, mật, thận, tử cung, buồng trứng, tuyến giáp). Tuy nhiên, không nhìn rõ cấu trúc xương, không xuyên qua không khí (ví dụ: ruột chứa hơi).
• MRI (Chụp cộng hưởng từ): Sử dụng từ trường và sóng radio, không dùng bức xạ ion hóa. Cung cấp hình ảnh chi tiết các mô mềm, não, cột sống, khớp. Thường lâu hơn CT, chống chỉ định cho người có kim loại trong cơ thể (máy tạo nhịp tim, Implant kim loại không tương thích MRI).

Việc lựa chọn phương pháp chẩn đoán hình ảnh nào phụ thuộc vào bệnh lý nghi ngờ, tình trạng bệnh nhân và đánh giá của bác sĩ.

Kết luận

Hy vọng rằng qua những chia sẻ trên, mối bận tâm về việc chụp cắt lớp có hại không của bạn đã phần nào được giải tỏa. Chụp cắt lớp vi tính là một công cụ y tế mạnh mẽ, mang lại khả năng chẩn đoán chính xác và kịp thời, đặc biệt quan trọng trong nhiều trường hợp bệnh lý phức tạp hoặc cấp cứu. Mặc dù có sử dụng bức xạ ion hóa, nguy cơ tiềm ẩn từ một lần chụp ở liều chẩn đoán thông thường là rất nhỏ và luôn được cân nhắc kỹ lưỡng so với lợi ích mà nó mang lại.

Trong lĩnh vực nha khoa, sự ra đời của CBCT đã cung cấp thông tin 3D chi tiết với liều chiếu xạ được giảm thiểu đáng kể, nâng cao hiệu quả và an toàn cho các quy trình điều trị phức tạp.

Điều quan trọng nhất là bạn nên tin tưởng vào sự đánh giá của bác sĩ chuyên khoa. Nếu bác sĩ chỉ định chụp cắt lớp, điều đó có nghĩa là họ tin rằng lợi ích chẩn đoán mà phương pháp này mang lại là cần thiết cho việc điều trị tốt nhất cho bạn. Đừng ngần ngại đặt câu hỏi và bày tỏ mối lo ngại của mình. Sự hiểu biết thấu đáo sẽ giúp bạn an tâm hơn khi cùng bác sĩ đưa ra quyết định về sức khỏe.

Để tìm hiểu thêm về các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại trong nha khoa hoặc các vấn đề sức khỏe răng miệng, bạn có thể liên hệ trực tiếp với Nha Khoa Bảo Anh để được các chuyên gia tư vấn chi tiết. Sức khỏe của bạn là ưu tiên hàng đầu, và việc được cung cấp thông tin chính xác, đáng tin cậy là nền tảng cho những quyết định đúng đắn.