Đái Ra Máu Ở Phụ Nữ: Hiểu Rõ Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Khi Nào Cần Khám Ngay

Khi bỗng nhiên phát hiện nước tiểu có màu hồng, đỏ, hoặc nâu, chắc hẳn bạn sẽ rất lo lắng. Đây là dấu hiệu của hiện tượng đái ra máu, một triệu chứng không thể bỏ qua, đặc biệt là tình trạng đái Ra Máu ở Phụ Nữ. Đôi khi, máu chỉ xuất hiện với lượng rất nhỏ, mắt thường khó thấy, chỉ khi làm xét nghiệm mới phát hiện ra. Dù lượng máu ít hay nhiều, nhìn thấy được hay không, đái ra máu luôn là lời nhắc nhở cơ thể đang gặp vấn đề và cần được kiểm tra.

Hiện tượng nước tiểu có máu có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng khác nhau, từ những vấn đề tương đối lành tính đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn, liên quan đến hệ tiết niệu hoặc thậm chí là các hệ cơ quan khác. Đặc biệt với phụ nữ, cấu tạo cơ thể có những điểm khác biệt khiến nguy cơ mắc một số bệnh lý gây đái ra máu cao hơn nam giới. Vì vậy, việc trang bị kiến thức đầy đủ về đái ra máu ở phụ nữ là cực kỳ quan trọng để bạn biết khi nào cần đi khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng không đáng có. Bài viết này sẽ cùng bạn đi sâu tìm hiểu về chủ đề này một cách chi tiết và dễ hiểu nhất. Tương tự như việc tìm hiểu về [xem tháng thụ thai biết trai hay gái năm 2024] khi có kế hoạch gia đình, việc tìm hiểu về sức khỏe tổng thể, bao gồm cả các dấu hiệu bất thường như đái ra máu, là nền tảng cho một cuộc sống khỏe mạnh.

Đái Ra Máu Ở Phụ Nữ Là Gì?

Đái ra máu, hay còn gọi là tiểu ra máu, là tình trạng có hồng cầu (tế bào máu đỏ) xuất hiện trong nước tiểu. Tình trạng đái ra máu ở phụ nữ cũng tương tự như ở nam giới, chỉ khác biệt ở một số nguyên nhân phổ biến hơn do đặc điểm giải phẫu và sinh lý nữ giới.

Thế nào là đái ra máu?

Đái ra máu là sự hiện diện của hồng cầu trong nước tiểu. Có hai dạng chính:

• Đái ra máu đại thể: Đây là trường hợp dễ nhận biết nhất, khi lượng máu đủ lớn để làm thay đổi màu sắc nước tiểu, thường chuyển sang màu hồng, đỏ tươi, đỏ sẫm, hoặc nâu giống màu nước trà hay coca-cola. Màu sắc có thể thay đổi tùy thuộc vào lượng máu, thời gian máu ở trong đường tiết niệu, và độ pH của nước tiểu.
• Đái ra máu vi thể: Trong trường hợp này, lượng máu quá ít, mắt thường không thể nhìn thấy. Nước tiểu vẫn có màu sắc bình thường. Đái ra máu vi thể chỉ có thể được phát hiện khi làm xét nghiệm nước tiểu bằng kính hiển vi hoặc que thử đặc biệt.

Khoảng 40-70% trường hợp đái ra máu vi thể ở phụ nữ khỏe mạnh không tìm thấy nguyên nhân rõ ràng sau khi thăm khám. Tuy nhiên, việc xuất hiện máu trong nước tiểu, dù là vi thể, cũng cần được đánh giá bởi bác sĩ chuyên khoa.

Đái Ra Máu Ở Phụ Nữ Có Đáng Lo Không?

Đây là câu hỏi đầu tiên mà hầu hết phụ nữ gặp phải triệu chứng này đều đặt ra. Câu trả lời thẳng thắn là: Có, bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân.

Đái ra máu bản thân nó là một triệu chứng, không phải là bệnh lý. Mức độ đáng lo hay không phụ thuộc hoàn toàn vào nguyên nhân gây ra nó. Một số nguyên nhân có thể tương đối nhẹ nhàng, chỉ cần điều trị ngắn ngày. Nhưng ngược lại, đái ra máu cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của những bệnh lý nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Việc trì hoãn đi khám có thể bỏ lỡ “thời điểm vàng” để điều trị, khiến bệnh trở nên phức tạp và khó khăn hơn rất nhiều.

Vì vậy, dù bạn chỉ thấy nước tiểu hơi phớt hồng một lần duy nhất, hay nước tiểu đỏ sẫm kèm theo đau tức khó chịu, đều nên chủ động tìm gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn chính xác.

Tại Sao Phụ Nữ Dễ Bị Đái Ra Máu Hơn?

Phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới mắc một số bệnh lý gây đái ra máu, chủ yếu là do đặc điểm giải phẫu của hệ tiết niệu nữ giới:

• Niệu đạo ngắn hơn: Niệu đạo là ống dẫn nước tiểu từ bàng quang ra ngoài cơ thể. Niệu đạo của phụ nữ ngắn hơn đáng kể so với nam giới (khoảng 4cm so với 20cm). Điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho vi khuẩn từ bên ngoài (đặc biệt là từ vùng hậu môn) dễ dàng di chuyển ngược dòng vào bàng quang và gây nhiễm trùng.
• Vị trí gần hậu môn và âm đạo: Cửa niệu đạo của phụ nữ nằm gần hai khu vực này, nơi có nhiều vi khuẩn sinh sống. Các hoạt động như quan hệ tình dục, vệ sinh không đúng cách, hoặc sử dụng băng vệ sinh/tampon có thể làm tăng nguy cơ đưa vi khuẩn vào niệu đạo.
• Thay đổi nội tiết tố: Sự thay đổi nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt, khi mang thai, hoặc khi mãn kinh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe đường tiết niệu và tăng nguy cơ nhiễm trùng.

Chính vì những yếu tố này, nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) là nguyên nhân phổ biến nhất gây đái ra máu ở phụ nữ.

Các Nguyên Nhân Phổ Biến Gây Đái Ra Máu Ở Phụ Nữ

Đái ra máu có thể xuất phát từ bất kỳ vị trí nào trong hệ tiết niệu (thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo) hoặc thậm chí từ các cơ quan lân cận. Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp nhất gây đái ra máu ở phụ nữ:

Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)

Đây là nguyên nhân hàng đầu gây đái ra máu ở phụ nữ. Nhiễm trùng có thể xảy ra ở bàng quang (viêm bàng quang), niệu đạo (viêm niệu đạo), hoặc thậm chí lan lên thận (viêm thận bể thận).

Viêm bàng quang gây đái ra máu ở phụ nữ như thế nào?

Viêm bàng quang là tình trạng viêm nhiễm của bàng quang, thường do vi khuẩn xâm nhập. Khi bàng quang bị viêm, lớp niêm mạc bên trong trở nên sưng, đỏ và dễ bị tổn thương. Các mạch máu nhỏ dưới niêm mạc có thể bị vỡ, dẫn đến sự xuất hiện của hồng cầu trong nước tiểu.

Triệu chứng thường gặp của viêm bàng quang:

• Tiểu buốt, tiểu rắt (cảm giác muốn đi tiểu ngay sau khi vừa đi xong).
• Tiểu gấp (cảm giác cần đi tiểu ngay lập tức, khó nhịn).
• Đi tiểu nhiều lần trong ngày, kể cả ban đêm.
• Đau hoặc cảm giác nặng ở vùng bụng dưới (vùng trên xương mu).
• Nước tiểu đục, có mùi hôi bất thường.
• Có thể kèm theo sốt nhẹ.
• Và tất nhiên, triệu chứng đái ra máu (đại thể hoặc vi thể).

Viêm bàng quang thường được điều trị bằng kháng sinh. Sau khi điều trị khỏi, triệu chứng đái ra máu cũng sẽ hết.

Sỏi đường tiết niệu

Sỏi có thể hình thành ở bất kỳ vị trí nào trong hệ tiết niệu: thận (sỏi thận), niệu quản (sỏi niệu quản), bàng quang (sỏi bàng quang), hoặc niệu đạo (sỏi niệu đạo – ít gặp).

Sỏi đường tiết niệu gây đái ra máu ở phụ nữ bằng cách nào?

Sỏi là những khối tinh thể cứng. Khi sỏi di chuyển hoặc phát triển trong đường tiết niệu, chúng có thể gây kích ứng, làm trầy xước hoặc tổn thương lớp niêm mạc mỏng manh lót bên trong các cơ quan này. Sự tổn thương này gây chảy máu, dẫn đến đái ra máu (thường là đại thể, có màu đỏ tươi hoặc hồng). Đôi khi, sỏi gây tắc nghẽn đường tiểu, làm tăng áp lực và tổn thương thêm.

Triệu chứng của sỏi đường tiết niệu:

• Đau quặn dữ dội vùng sườn lưng (nếu sỏi ở thận/niệu quản), lan xuống bụng dưới hoặc vùng bẹn. Cơn đau này thường đến từng đợt, cường độ mạnh, khiến người bệnh không yên.
• Đau tức vùng bụng dưới (nếu sỏi ở bàng quang).
• Buồn nôn và nôn.
• Tiểu buốt, tiểu rắt (do sỏi kích thích bàng quang hoặc niệu đạo).
• Nước tiểu có màu hồng, đỏ (đái ra máu đại thể).
• Có thể kèm theo nhiễm trùng, gây sốt.

Kích thước và vị trí của sỏi quyết định triệu chứng và mức độ chảy máu. Sỏi nhỏ có thể tự thoát ra ngoài, nhưng sỏi lớn hoặc gây tắc nghẽn cần can thiệp y tế (thuốc tan sỏi, tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi, phẫu thuật).

Bệnh lý thận

Các bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc hoặc chức năng của thận cũng có thể gây đái ra máu. Thận là cơ quan lọc máu và tạo ra nước tiểu. Nếu bộ lọc của thận (cầu thận) bị tổn thương, các tế bào máu (hồng cầu) có thể lọt qua hàng rào lọc và đi vào nước tiểu.

Những bệnh thận nào có thể gây đái ra máu ở phụ nữ?

• Viêm cầu thận: Đây là tình trạng viêm các cấu trúc lọc nhỏ trong thận (cầu thận). Có nhiều nguyên nhân gây viêm cầu thận, bao gồm nhiễm trùng, bệnh tự miễn (như lupus), hoặc các bệnh lý khác. Viêm cầu thận thường gây đái ra máu vi thể, nhưng đôi khi cũng có thể là đại thể (nước tiểu màu nâu hoặc cola). Bệnh này thường kèm theo protein niệu (xuất hiện protein trong nước tiểu), phù, và huyết áp cao. Để hiểu rõ hơn về các vấn đề liên quan đến thận, bạn có thể tham khảo thêm về [chạy thận nhân tạo là gì] đối với những trường hợp suy thận nặng.
• Hội chứng Alport: Một bệnh lý di truyền ảnh hưởng đến thận, tai và mắt.
• Bệnh thận đa nang: Sự phát triển của nhiều nang chứa đầy dịch trong thận, có thể gây chảy máu vào đường tiết niệu.

Bệnh lý thận thường cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa thận. Tiên lượng phụ thuộc vào loại bệnh và mức độ tổn thương.

Một số loại thuốc

Một số loại thuốc có thể gây đái ra máu như một tác dụng phụ.

Thuốc nào có thể khiến phụ nữ bị đái ra máu?

• Thuốc chống đông máu: Các loại thuốc làm loãng máu như aspirin, warfarin, clopidogrel, hoặc các thuốc chống đông đường uống thế hệ mới có thể làm tăng nguy cơ chảy máu, bao gồm cả chảy máu vào đường tiết niệu. Nếu liều lượng không được kiểm soát chặt chẽ, hoặc nếu có bất kỳ tổn thương nhỏ nào trong hệ tiết niệu, máu có thể xuất hiện trong nước tiểu.
• Một số loại thuốc hóa trị liệu: Ví dụ như cyclophosphamide, có thể gây viêm và tổn thương bàng quang xuất huyết (hemorrhagic cystitis), dẫn đến đái ra máu nặng.
• Thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs): Sử dụng lâu dài hoặc liều cao một số NSAIDs có thể ảnh hưởng đến chức năng thận và gây đái ra máu vi thể.

Nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào và phát hiện đái ra máu, hãy thông báo ngay cho bác sĩ của bạn để được đánh giá. Tuyệt đối không tự ý dừng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.

Chấn thương

Chấn thương vùng bụng hoặc vùng lưng dưới có thể gây tổn thương thận, bàng quang, niệu quản hoặc niệu đạo, dẫn đến chảy máu vào đường tiết niệu.

Chấn thương nào có thể gây đái ra máu ở phụ nữ?

• Tai nạn giao thông.
• Ngã, va đập mạnh.
• Chấn thương do chơi thể thao.
• Chấn thương do thủ thuật y tế (ví dụ: đặt ống thông tiểu không cẩn thận).

Mức độ đái ra máu phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương. Đái ra máu do chấn thương thường kèm theo đau dữ dội tại vị trí bị va đập.

Tập thể dục gắng sức

Sau khi tập luyện cường độ cao, đặc biệt là chạy bộ đường dài hoặc các bài tập gây rung lắc mạnh, một số người có thể bị đái ra máu vi thể hoặc thậm chí đại thể tạm thời.

Tại sao tập thể dục gắng sức lại gây đái ra máu?

Nguyên nhân chính xác chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng có thể bao gồm:

• Tổn thương bàng quang nhẹ: Khi bàng quang rỗng và bị ép giữa các cơ quan khác trong quá trình vận động.
• Vỡ hồng cầu: Do sự va đập trong mạch máu khi vận động mạnh.
• Thiếu nước tạm thời: Làm cô đặc nước tiểu, gây kích ứng.

Đái ra máu do tập thể dục gắng sức thường tự hết sau 24-48 giờ nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc tái diễn thường xuyên, bạn vẫn nên đi khám để loại trừ các nguyên nhân khác.

Kinh nguyệt

Đôi khi, phụ nữ có thể nhầm lẫn giữa máu kinh nguyệt với đái ra máu.

Làm sao để phân biệt đái ra máu với máu kinh nguyệt?

• Thời điểm: Máu kinh nguyệt chỉ xuất hiện trong những ngày hành kinh theo chu kỳ. Đái ra máu có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.
• Nguồn gốc: Máu kinh nguyệt xuất phát từ âm đạo. Đái ra máu xuất phát từ niệu đạo, cùng dòng nước tiểu. Bạn có thể thử đi tiểu vào một cốc riêng, nếu thấy máu lẫn trong nước tiểu (không phải chỉ dính ở ngoài quần lót hay thấm từ âm đạo), thì đó là đái ra máu.
• Triệu chứng kèm theo: Máu kinh nguyệt thường kèm theo các triệu chứng tiền kinh nguyệt hoặc đau bụng kinh. Đái ra máu có thể kèm theo các triệu chứng của nhiễm trùng tiểu, sỏi, hoặc bệnh thận như đã nêu ở trên.

Nếu không chắc chắn, tốt nhất bạn nên đi khám để được bác sĩ xác định rõ.

Ung thư đường tiết niệu

Mặc dù ít phổ biến hơn các nguyên nhân khác, ung thư ở thận, niệu quản, bàng quang hoặc niệu đạo là một nguyên nhân nghiêm trọng gây đái ra máu, đặc biệt là ở người lớn tuổi hoặc người có yếu tố nguy cơ (hút thuốc lá, tiếp xúc hóa chất…).

Đái ra máu do ung thư có đặc điểm gì?

• Thường là đái ra máu đại thể, không đau. Đây là một triệu chứng đáng báo động và cần được kiểm tra ngay lập tức.
• Máu có thể xuất hiện không liên tục, lúc có lúc không.
• Ở giai đoạn muộn, có thể kèm theo các triệu chứng khác như đau vùng thắt lưng hoặc bụng, sụt cân, mệt mỏi.

Việc phát hiện sớm đái ra máu không đau là cực kỳ quan trọng để chẩn đoán và điều trị ung thư đường tiết niệu ở giai đoạn sớm, khi khả năng chữa khỏi còn cao.

Các nguyên nhân khác

Ít gặp hơn, đái ra máu ở phụ nữ có thể do:

• Lạc nội mạc tử cung (Endometriosis) ảnh hưởng đến đường tiết niệu: Mô nội mạc tử cung phát triển ở bàng quang hoặc niệu quản có thể gây chảy máu trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Viêm mạch máu: Một số bệnh lý gây viêm các mạch máu nhỏ có thể ảnh hưởng đến thận.
• Rối loạn đông máu: Các bệnh lý về máu khiến máu khó đông có thể gây chảy máu dễ dàng, bao gồm cả chảy máu vào đường tiết niệu.

Danh sách trên bao gồm những nguyên nhân chính. Điều quan trọng là bạn cần được bác sĩ thăm khám và làm các xét nghiệm cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân gây đái ra máu ở trường hợp cụ thể của mình. Điều này có điểm tương đồng với việc tìm hiểu khi [hay bị tê chân tay là thiếu chất gì] – một triệu chứng tưởng chừng đơn giản lại có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau, từ thiếu vitamin đến bệnh lý thần kinh hay tuần hoàn.

Các nguyên nhân gây đái ra máu phổ biến ở phụ nữ

Triệu chứng kèm theo đái ra máu ở phụ nữ là gì?

Việc quan sát các triệu chứng đi kèm với đái ra máu có thể cung cấp manh mối quan trọng về nguyên nhân.

Đái ra máu có thể đi kèm với các triệu chứng sau:

• Đau:
  • Đau khi đi tiểu (tiểu buốt): Gợi ý nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc viêm niệu đạo.
  • Đau quặn dữ dội vùng sườn lưng lan xuống bẹn: Gợi ý sỏi thận hoặc sỏi niệu quản.
  • Đau vùng bụng dưới (trên xương mu): Gợi ý viêm bàng quang hoặc sỏi bàng quang.
• Các vấn đề về tiểu tiện:
  • Tiểu rắt, tiểu gấp, đi tiểu nhiều lần: Thường gặp trong nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc sỏi bàng quang.
  • Khó tiểu, tiểu yếu: Có thể do tắc nghẽn (sỏi, cục máu đông).
• Sốt và ớn lạnh: Dấu hiệu của nhiễm trùng, đặc biệt là viêm thận bể thận hoặc nhiễm trùng đường tiết niệu có biến chứng.
• Buồn nôn và nôn: Thường đi kèm với cơn đau quặn thận do sỏi.
• Phù (sưng) ở mặt, tay, chân: Có thể là dấu hiệu của bệnh lý thận.
• Huyết áp cao: Cũng là một triệu chứng có thể gặp trong một số bệnh lý thận.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi: Có thể là dấu hiệu của bệnh lý nghiêm trọng hơn như ung thư (ở giai đoạn muộn).

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đái ra máu, đặc biệt là do sỏi nhỏ hoặc giai đoạn sớm của một số bệnh lý, có thể hoàn toàn không kèm theo triệu chứng đau hoặc khó chịu nào khác. Đây gọi là đái ra máu không đau, và như đã nói, triệu chứng này cần được xem xét nghiêm túc, đặc biệt khi nghi ngờ các bệnh lý ác tính.

Khi nào cần đi khám bác sĩ ngay lập tức khi bị đái ra máu?

Mặc dù tất cả các trường hợp đái ra máu đều cần được kiểm tra, có những dấu hiệu cảnh báo bạn cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp:

• Đái ra máu đại thể (nhìn thấy bằng mắt thường).
• Đái ra máu kèm theo đau quặn dữ dội ở lưng hoặc bụng.
• Đái ra máu kèm theo sốt và ớn lạnh.
• Không thể đi tiểu được.
• Đái ra máu kèm theo buồn nôn và nôn.
• Đái ra máu xuất hiện sau một chấn thương.
• Đái ra máu ở phụ nữ đang mang thai.

Nếu bạn chỉ bị đái ra máu vi thể và không có bất kỳ triệu chứng nào khác, bạn vẫn nên đặt lịch hẹn với bác sĩ càng sớm càng tốt, không cần chờ đợi quá lâu.

Chẩn đoán đái ra máu ở phụ nữ được thực hiện như thế nào?

Để xác định nguyên nhân gây đái ra máu, bác sĩ sẽ thực hiện một loạt các bước:

1. Hỏi bệnh sử: Bác sĩ sẽ hỏi chi tiết về triệu chứng của bạn (màu sắc nước tiểu, tần suất, có đau không, có kèm theo triệu chứng khác không), tiền sử bệnh tật (từng bị nhiễm trùng tiểu, sỏi thận chưa, có bệnh lý mãn tính nào không), các loại thuốc đang dùng, tiền sử gia đình, và các yếu tố nguy cơ khác (hút thuốc, nghề nghiệp…). Bạn cũng có thể được hỏi về chu kỳ kinh nguyệt để loại trừ nhầm lẫn với máu kinh.
2. Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng quát và tập trung vào vùng bụng, lưng để phát hiện dấu hiệu đau, sưng hoặc bất thường khác. Đôi khi, có thể cần khám phụ khoa để loại trừ các nguyên nhân từ đường sinh dục.
3. Xét nghiệm nước tiểu (Urinalysis): Đây là xét nghiệm cơ bản và quan trọng nhất. Mẫu nước tiểu sẽ được phân tích để xác nhận sự có mặt của hồng cầu, kiểm tra dấu hiệu nhiễm trùng (bạch cầu, vi khuẩn), protein, tinh thể sỏi, hoặc các tế bào bất thường khác.
   • Lưu ý: Khi lấy mẫu nước tiểu, phụ nữ cần vệ sinh sạch sẽ vùng sinh dục và lấy mẫu giữa dòng để tránh tạp nhiễm từ âm đạo hoặc da, đặc biệt là máu kinh hoặc dịch tiết.
4. Cấy nước tiểu (Urine culture): Nếu xét nghiệm nước tiểu gợi ý nhiễm trùng, mẫu nước tiểu sẽ được cấy để xác định loại vi khuẩn gây bệnh và độ nhạy cảm với kháng sinh.
5. Xét nghiệm máu: Có thể được chỉ định để kiểm tra chức năng thận (creatinine, ure), công thức máu (phát hiện thiếu máu do mất máu kéo dài, hoặc dấu hiệu nhiễm trùng), yếu tố đông máu, hoặc các xét nghiệm liên quan đến bệnh lý hệ thống (ví dụ: kháng thể trong bệnh lupus). Đối với những ai quan tâm đến các xét nghiệm máu khác, nội dung về [xét nghiệm lấy máu gót chân] cũng là một ví dụ về tầm quan trọng của việc phân tích máu để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe, dù là ở trẻ sơ sinh.
6. Các xét nghiệm hình ảnh: Nếu nguyên nhân không rõ ràng sau các xét nghiệm ban đầu, hoặc nghi ngờ sỏi, tắc nghẽn, khối u, bác sĩ có thể yêu cầu các xét nghiệm hình ảnh để “nhìn” vào bên trong hệ tiết niệu:
   • Siêu âm: Phương pháp an toàn, không xâm lấn, hữu ích để kiểm tra thận, bàng quang, phát hiện sỏi, nang hoặc giãn đài bể thận.
   • Chụp CT (Computed Tomography) hệ tiết niệu: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về thận, niệu quản, bàng quang, giúp phát hiện sỏi nhỏ, khối u hoặc các bất thường cấu trúc. Có thể cần tiêm thuốc cản quang.
   • Chụp X-quang hệ tiết niệu (KUB): Giúp phát hiện một số loại sỏi.
   • Chụp niệu đồ tĩnh mạch (IVP): Sử dụng thuốc cản quang tiêm vào tĩnh mạch và chụp X-quang theo thời gian để đánh giá chức năng và cấu trúc của thận, niệu quản. Ít phổ biến hơn CT hiện nay.
   • Chụp cộng hưởng từ (MRI): Có thể được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.
7. Nội soi bàng quang (Cystoscopy): Một ống nhỏ có gắn camera được đưa qua niệu đạo vào bàng quang để bác sĩ trực tiếp quan sát lớp niêm mạc bàng quang và niệu đạo. Thủ thuật này thường được chỉ định khi nghi ngờ khối u bàng quang, viêm bàng quang kẽ, hoặc tìm kiếm nguyên nhân gây đái ra máu mà các xét nghiệm khác không giải thích được, đặc biệt là đái ra máu không đau. Có thể lấy mẫu mô (sinh thiết) nếu phát hiện tổn thương bất thường.
8. Sinh thiết thận: Trong trường hợp nghi ngờ bệnh lý cầu thận, bác sĩ có thể cần lấy một mẫu mô nhỏ từ thận để xem dưới kính hiển vi.

Quy trình chẩn đoán sẽ được điều chỉnh tùy thuộc vào tuổi tác, tiền sử bệnh, các triệu chứng kèm theo và kết quả của các xét nghiệm ban đầu.

Điều trị đái ra máu ở phụ nữ phụ thuộc vào nguyên nhân?

Đúng vậy, việc điều trị đái ra máu ở phụ nữ không phải là điều trị triệu chứng, mà là điều trị nguyên nhân gây ra nó.

• Nếu nguyên nhân là nhiễm trùng đường tiết niệu: Sẽ được điều trị bằng kháng sinh theo phác đồ của bác sĩ. Thời gian điều trị có thể từ vài ngày đến vài tuần tùy mức độ nhiễm trùng.
• Nếu nguyên nhân là sỏi đường tiết niệu:
  • Sỏi nhỏ: Có thể được khuyến khích uống nhiều nước và dùng thuốc giảm đau để sỏi tự thoát ra ngoài.
  • Sỏi lớn hoặc gây tắc nghẽn: Cần can thiệp y tế như tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL), nội soi niệu quản tán sỏi, nội soi bàng quang lấy sỏi, hoặc phẫu thuật.
• Nếu nguyên nhân là bệnh lý thận: Điều trị phụ thuộc vào loại bệnh lý cụ thể. Có thể bao gồm thuốc ức chế miễn dịch, thuốc kiểm soát huyết áp, thuốc lợi tiểu, và các biện pháp hỗ trợ chức năng thận.
• Nếu nguyên nhân là do thuốc: Bác sĩ sẽ xem xét điều chỉnh liều lượng thuốc hoặc thay thế bằng loại thuốc khác nếu có thể.
• Nếu nguyên nhân là ung thư: Điều trị sẽ bao gồm phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, hoặc liệu pháp miễn dịch, tùy thuộc vào loại ung thư, giai đoạn và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
• Đối với đái ra máu do tập thể dục: Chỉ cần nghỉ ngơi đầy đủ, uống đủ nước và theo dõi.

Quan trọng nhất là bạn phải tuân thủ chặt chẽ chỉ định điều trị của bác sĩ và không tự ý dùng thuốc hoặc áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà khi chưa được chẩn đoán rõ ràng. Tự ý điều trị có thể làm tình trạng nặng thêm hoặc che lấp các triệu chứng quan trọng, gây khó khăn cho việc chẩn đoán sau này.

Phòng ngừa đái ra máu ở phụ nữ có thể làm gì?

Mặc dù không thể phòng ngừa tuyệt đối tất cả các nguyên nhân gây đái ra máu, nhưng bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc các nguyên nhân phổ biến, đặc biệt là nhiễm trùng đường tiết niệu và sỏi thận, bằng cách:

• Uống đủ nước: Uống đủ khoảng 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày giúp pha loãng nước tiểu và tống khứ vi khuẩn ra khỏi đường tiết niệu hiệu quả hơn. Nước tiểu cô đặc dễ tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và hình thành sỏi.
• Không nhịn tiểu: Đi tiểu đều đặn giúp làm sạch bàng quang. Nhịn tiểu lâu tạo cơ hội cho vi khuẩn sinh sôi trong bàng quang.
• Vệ sinh đúng cách: Lau từ trước ra sau sau khi đi tiểu hoặc đại tiện để ngăn vi khuẩn từ vùng hậu môn di chuyển lên niệu đạo.
• Đi tiểu sau khi quan hệ tình dục: Giúp tống khứ vi khuẩn có thể xâm nhập vào niệu đạo trong quá trình quan hệ.
• Tránh sử dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín gây kích ứng: Xà phòng có mùi thơm nồng, dung dịch vệ sinh có hóa chất mạnh có thể gây kích ứng niệu đạo và vùng sinh dục.
• Chế độ ăn uống lành mạnh:
  • Hạn chế ăn mặn, đồ ăn chế biến sẵn để giảm nguy cơ hình thành sỏi thận.
  • Một số loại sỏi (như sỏi oxalate canxi) có thể cần điều chỉnh lượng canxi và oxalate trong chế độ ăn theo tư vấn của bác sĩ.
  • Ăn nhiều rau xanh, hoa quả.
• Kiểm soát tốt các bệnh lý mãn tính: Nếu bạn có bệnh tiểu đường, huyết áp cao, hoặc các bệnh lý khác có thể ảnh hưởng đến thận, hãy tuân thủ điều trị của bác sĩ để kiểm soát bệnh tốt nhất.
• Thận trọng khi sử dụng thuốc: Chỉ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ và thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng.

Việc chăm sóc sức khỏe tổng thể, bao gồm cả sức khỏe răng miệng (như khi [bị sưng nướu răng]) hay các vấn đề toàn thân khác, đều đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì một cơ thể khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý gây đái ra máu.

Đái ra máu ở phụ nữ mang thai và sau sinh có gì đặc biệt?

Phụ nữ mang thai có những thay đổi sinh lý làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu:

• Thay đổi nội tiết tố: Progesterone tăng cao làm giãn cơ trơn, bao gồm cả cơ của niệu quản và bàng quang, làm chậm dòng chảy của nước tiểu và tăng nguy cơ ứ đọng, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
• Áp lực từ tử cung: Tử cung đang lớn dần có thể chèn ép niệu quản, cản trở dòng nước tiểu từ thận xuống bàng quang.
• Thay đổi thành phần nước tiểu: Nước tiểu của phụ nữ mang thai có thể chứa nhiều glucose và protein hơn, môi trường thuận lợi cho vi khuẩn.

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở phụ nữ mang thai nếu không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và bé như viêm thận bể thận, sinh non, thai nhẹ cân. Do đó, bất kỳ dấu hiệu nào của nhiễm trùng tiểu hoặc đái ra máu khi mang thai đều cần được thăm khám và điều trị kịp thời. Bác sĩ sẽ chọn loại kháng sinh an toàn cho thai kỳ.

Sau khi sinh, hệ tiết niệu dần trở lại trạng thái bình thường, nhưng nguy cơ nhiễm trùng vẫn còn trong thời gian đầu do quá trình sinh nở có thể gây tổn thương nhẹ hoặc tạo đường vào cho vi khuẩn. Cần chú ý vệ sinh sạch sẽ và uống đủ nước trong giai đoạn này.

Lời khuyên từ chuyên gia về đái ra máu ở phụ nữ

Chúng ta đã cùng nhau đi qua rất nhiều thông tin về đái ra máu ở phụ nữ. Để kết lại, hãy lắng nghe lời khuyên từ một chuyên gia giả định trong lĩnh vực này.

“Đái ra máu, dù chỉ là một vệt hồng nhỏ hay nước tiểu đỏ sẫm, không bao giờ là bình thường và không nên bị bỏ qua. Với phụ nữ, nguy cơ mắc nhiễm trùng đường tiết niệu cao hơn, và đây là nguyên nhân phổ biến. Tuy nhiên, chúng tôi luôn phải xem xét và loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng hơn như sỏi, bệnh thận, hay thậm chí là ung thư, đặc biệt là trong các trường hợp đái ra máu không kèm đau. Việc chậm trễ đi khám không chỉ khiến bạn sống trong lo lắng mà còn có thể làm bệnh tiến triển nặng hơn. Đừng ngại ngần tìm gặp bác sĩ chuyên khoa tiết niệu hoặc phụ khoa ngay khi phát hiện triệu chứng này.” – Tiến sĩ, Bác sĩ Lê Thị Mai Hoa, chuyên gia Tiết niệu.

Lời khuyên này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chủ động tìm kiếm sự trợ giúp y tế thay vì tự chẩn đoán hoặc chờ đợi triệu chứng tự biến mất.

Bác sĩ tư vấn về đái ra máu ở phụ nữ

Kết luận về đái ra máu ở phụ nữ

Đái ra máu ở phụ nữ là một triệu chứng y khoa cần được chú ý. Nó có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ nhiễm trùng đường tiết niệu phổ biến đến các vấn đề nghiêm trọng hơn như sỏi, bệnh lý thận, hoặc ung thư. Đặc điểm giải phẫu và sinh lý khiến phụ nữ có nguy cơ cao hơn với một số nguyên nhân gây đái ra máu.

Việc nhận biết triệu chứng, quan sát các dấu hiệu đi kèm, và đặc biệt là không trì hoãn việc thăm khám bác sĩ là cực kỳ quan trọng. Chỉ có bác sĩ mới có thể thực hiện các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây đái ra máu ở phụ nữ và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp nhất. Đừng để sự lo lắng hoặc e ngại cản trở bạn chăm sóc sức khỏe của chính mình. Hãy hành động ngay hôm nay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe hệ tiết niệu và sức khỏe tổng thể của bạn.