Đau họng là một cảm giác khó chịu mà hầu hết chúng ta đều ít nhất một lần trải qua. Nó có thể là dấu hiệu của một bệnh lý thông thường như cảm lạnh, cảm cúm, nhưng đôi khi lại là cảnh báo cho những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Khi Bị đau Họng Nên Làm Gì luôn là câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn, đặc biệt là khi cơn đau xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài. Bài viết này từ Nha Khoa Bảo Anh sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chuyên sâu, dễ hiểu về tình trạng đau họng, từ nguyên nhân, triệu chứng cho đến các biện pháp xử lý hiệu quả tại nhà và khi nào cần tìm đến bác sĩ. Chúng tôi mong muốn trở thành nguồn thông tin y tế đáng tin cậy, giúp bạn chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình tốt hơn.
Đau họng, hay còn gọi là viêm họng, là tình trạng cảm giác đau, rát, khô hoặc ngứa ran ở vùng họng. Cảm giác này thường tăng lên khi bạn nuốt hoặc nói chuyện. Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất, có thể đi kèm với nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhẹ đến nặng. Đau họng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, và mức độ khó chịu cũng rất đa dạng, từ chỉ hơi rát nhẹ buổi sáng đến đau dữ dội, khiến việc ăn uống và giao tiếp trở nên vô cùng khó khăn. Việc hiểu rõ bản chất của đau họng là bước đầu tiên để bạn biết bị đau họng nên làm gì một cách hiệu quả nhất.
Đau họng không phải là một bệnh, mà là một triệu chứng. Có vô vàn lý do khiến cổ họng của bạn “biểu tình”, phổ biến nhất vẫn là do nhiễm trùng hoặc các yếu tố môi trường. Việc xác định đúng nguyên nhân là chìa khóa để bạn biết bị đau họng nên làm gì cho phù hợp.
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây đau họng, chiếm tới 85-90% các trường hợp. Các loại virus gây cảm lạnh thông thường, cúm, sởi, thủy đậu, mononucleosis (bệnh tăng bạch cầu đơn nhân nhiễm khuẩn) đều có thể tấn công niêm mạc họng và gây viêm.
Khi bị viêm họng do virus, cơn đau thường xuất hiện từ từ, đi kèm với các triệu chứng khác như sổ mũi, nghẹt mũi, ho, hắt hơi, sốt nhẹ, và cảm giác mệt mỏi toàn thân. Đặc biệt, virus mononucleosis có thể gây đau họng dữ dội, sưng amidan kèm theo các mảng trắng, sưng hạch bạch huyết ở cổ và sốt cao kéo dài. Tương tự như cách cơ thể phản ứng lại các yếu tố gây hại, việc hiểu [chỉ số rdw là gì] trong xét nghiệm máu đôi khi cũng giúp các bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể và phản ứng viêm của cơ thể trước các tác nhân này.
Tuy ít phổ biến hơn virus, nhưng nhiễm trùng vi khuẩn, đặc biệt là liên cầu khuẩn nhóm A (Streptococcus pyogenes), là một nguyên nhân quan trọng gây đau họng. Viêm họng do liên cầu khuẩn cần được điều trị bằng kháng sinh để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Triệu chứng của viêm họng do liên cầu khuẩn thường khởi phát đột ngột và nghiêm trọng hơn viêm họng do virus. Bạn có thể bị đau họng dữ dội, khó nuốt, sốt cao (thường trên 38.5 độ C), amidan sưng to, đỏ rực, có thể có mảng trắng hoặc chấm mủ, sưng hạch bạch huyết ở cổ. Khác với cảm lạnh thông thường, viêm họng do liên cầu khuẩn ít khi đi kèm với ho, sổ mũi, hoặc khàn tiếng. Nếu nghi ngờ bị viêm họng do vi khuẩn, bạn cần đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc tự ý dùng kháng sinh có thể gây hại và làm tăng nguy cơ kháng thuốc.
Nếu bạn thường xuyên bị đau họng, đặc biệt là vào những mùa nhất định trong năm, thủ phạm có thể là dị ứng. Dị ứng với phấn hoa, lông thú, bụi nhà hoặc nấm mốc có thể gây viêm và kích ứng niêm mạc họng.
Khi bị dị ứng, cơ thể phản ứng bằng cách giải phóng histamine và các chất hóa học khác, gây sưng và viêm ở mũi, họng. Chất nhầy từ mũi chảy xuống phía sau cổ họng (chảy dịch mũi sau) là nguyên nhân chính gây kích ứng và đau họng do dị ứng. Triệu chứng thường đi kèm bao gồm hắt hơi, sổ mũi, ngứa mắt, ngứa mũi. Đối với những người có cơ địa nhạy cảm, việc hiểu rõ các yếu tố gây dị ứng là quan trọng, tương tự như cách cha mẹ cần tìm hiểu về [trẻ sơ sinh nằm sấp khi ngủ có tốt không] để đảm bảo sự an toàn cho bé yêu.
Ngoài nhiễm trùng và dị ứng, một số yếu tố khác cũng có thể khiến bạn bị đau họng nên làm gì:
Việc xem xét tất cả các khả năng này giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về tình trạng đau họng và từ đó đưa ra quyết định đúng đắn về việc bị đau họng nên làm gì.
Các nguyên nhân phổ biến gây đau họng: virus, vi khuẩn, dị ứng và yếu tố môi trường
Đau họng có thể biểu hiện bằng nhiều cách khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân. Nhận biết đúng các triệu chứng đi kèm sẽ giúp bạn xác định được mức độ nghiêm trọng và bị đau họng nên làm gì.
Các triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:
Không phải ai bị đau họng cũng có tất cả các triệu chứng này. Ví dụ, đau họng do dị ứng có thể đi kèm với ngứa mắt và sổ mũi nhiều hơn, trong khi đau họng do liên cầu khuẩn thường gây sốt cao và mảng trắng ở amidan mà không có ho hoặc sổ mũi. Việc theo dõi kỹ lưỡng các dấu hiệu này là bước quan trọng giúp bạn tự đánh giá tình trạng của mình trước khi quyết định bị đau họng nên làm gì.
Đối với hầu hết các trường hợp đau họng do virus hoặc các yếu tố kích ứng nhẹ, bạn hoàn toàn có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà để giảm bớt sự khó chịu. Đây là những cách đơn giản, dễ thực hiện mà lại mang lại hiệu quả đáng ngạc nhiên. Khi bị đau họng nên làm gì đầu tiên? Hãy thử những gợi ý dưới đây.
Đây là một phương pháp truyền thống nhưng cực kỳ hiệu quả. Nước muối ấm giúp làm dịu niêm mạc họng bị viêm, làm loãng chất nhầy và giúp loại bỏ vi khuẩn hoặc virus trên bề mặt niêm mạc.
Cách thực hiện rất đơn giản: Hòa tan khoảng 1/4 đến 1/2 muỗng cà phê muối vào một cốc nước ấm (khoảng 250ml). Khuấy đều cho muối tan hết. Ngửa cổ ra sau và súc họng nhẹ nhàng trong khoảng 30-60 giây, sau đó nhổ ra. Lặp lại vài lần mỗi ngày. Cảm giác ấm nóng của nước kết hợp với tính sát khuẩn nhẹ của muối sẽ mang lại sự dễ chịu tức thì. Tương tự như việc vệ sinh răng miệng hàng ngày giúp ngăn ngừa các vấn đề nha khoa, việc súc miệng nước muối là một bước đơn giản nhưng hiệu quả trong việc chăm sóc họng.
Giữ cho cơ thể đủ nước là cực kỳ quan trọng khi bạn bị ốm, kể cả khi bị đau họng nên làm gì. Nước giúp giữ ẩm cho niêm mạc họng, ngăn ngừa tình trạng khô rát và khó chịu. Chất lỏng ấm như trà thảo mộc (trà gừng, trà mật ong chanh, trà hoa cúc), nước dùng ấm có thể giúp làm dịu cơn đau và giảm nghẹt mũi.
Tránh đồ uống có ga, nước ép cam quýt (có thể gây kích ứng thêm) và sữa (có thể làm đặc chất nhầy). Uống từ từ, từng ngụm nhỏ nếu bạn gặp khó khăn khi nuốt. Hãy xem việc uống đủ nước như một khoản đầu tư cho sức khỏe, giống như việc kiểm tra định kỳ [rối loạn chuyển hóa lipid có nguy hiểm không] để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.
Mật ong là một phương thuốc tự nhiên tuyệt vời để làm dịu cơn đau họng, đặc biệt hiệu quả trong việc giảm ho và rát họng về đêm. Mật ong có tính chất kháng khuẩn và chống viêm nhẹ, đồng thời lớp màng mật ong phủ lên niêm mạc họng giúp bảo vệ và làm dịu kích ứng.
Bạn có thể uống trực tiếp một muỗng cà phê mật ong, hoặc pha mật ong với nước ấm, trà thảo mộc hoặc nước cốt chanh. Lưu ý: không dùng mật ong cho trẻ em dưới 1 tuổi do nguy cơ ngộ độc botulism.
Kẹo ngậm hoặc viên ngậm trị đau họng (như Strepsils, Halls) có thể giúp kích thích sản xuất nước bọt, giữ ẩm cho họng và làm dịu cơn đau rát tạm thời. Một số loại có chứa các thành phần làm dịu như mật ong, chanh, bạc hà, hoặc thậm chí là thuốc gây tê nhẹ (như benzocaine) để giảm đau.
Hãy chọn loại bạn cảm thấy dễ chịu nhất và làm theo hướng dẫn sử dụng trên bao bì. Tránh dùng quá nhiều viên ngậm chứa thuốc gây tê vì có thể làm giảm cảm giác ở họng, gây khó khăn khi nuốt.
Cơ thể cần năng lượng để chống lại nhiễm trùng. Nghỉ ngơi đầy đủ giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, từ đó giúp bạn phục hồi nhanh hơn. Khi bị đau họng nên làm gì, hãy ưu tiên nghỉ ngơi và tránh các hoạt động gắng sức.
Đảm bảo bạn ngủ đủ giấc vào ban đêm và nghỉ ngơi thêm trong ngày nếu cảm thấy mệt mỏi.
Không khí khô có thể làm tình trạng đau họng trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ hoặc không gian sống giúp giữ cho không khí ẩm hơn, làm dịu niêm mạc họng bị khô và giảm nghẹt mũi.
Hãy sử dụng máy tạo độ ẩm hơi mát và đảm bảo vệ sinh máy thường xuyên theo hướng dẫn của nhà sản xuất để tránh nấm mốc phát triển, có thể gây hại cho sức khỏe hô hấp.
Nếu bạn hút thuốc hoặc thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc lá, việc này sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng đau họng. Khói thuốc là một chất kích ứng mạnh đối với niêm mạc họng và phổi. Tương tự, tránh tiếp xúc với không khí ô nhiễm, khói bụi, hoặc hóa chất tẩy rửa có mùi mạnh.
Việc loại bỏ hoặc giảm thiểu tiếp xúc với các yếu tố kích thích này là rất quan trọng trong quá trình phục hồi và phòng ngừa tái phát.
Ngoài những cách trên, bạn cũng có thể thử:
Khi bị đau họng nên làm gì tại nhà, hãy lắng nghe cơ thể và áp dụng những biện pháp bạn cảm thấy thoải mái và hiệu quả nhất. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các biện pháp tại nhà chỉ giúp giảm triệu chứng, không điều trị nguyên nhân gây bệnh.
Mặc dù hầu hết các trường hợp đau họng đều tự khỏi sau vài ngày, nhưng có những lúc đau họng lại là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng hơn cần được bác sĩ thăm khám và điều trị. Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo này là cực kỳ quan trọng để bạn biết khi nào thì các biện pháp tại nhà không còn đủ và bị đau họng nên làm gì tiếp theo là tìm kiếm sự trợ giúp y tế.
Bạn nên đi khám bác sĩ nếu gặp một trong các triệu chứng sau:
Đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ khi có bất kỳ lo ngại nào về tình trạng đau họng của mình. Chẩn đoán và điều trị sớm không chỉ giúp bạn giảm bớt khó chịu mà còn ngăn ngừa các biến chứng tiềm ẩn. Đặc biệt, nếu bạn lo lắng về các vấn đề sức khỏe của trẻ nhỏ, việc tìm hiểu kỹ lưỡng các thông tin y tế như [trị dứt điểm viêm phế quản cho bé] hay [trẻ sơ sinh nằm sấp khi ngủ có tốt không] cũng thể hiện sự chủ động và trách nhiệm của phụ huynh trong việc chăm sóc sức khỏe con cái.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh, câu nói này luôn đúng trong mọi trường hợp. Áp dụng các biện pháp phòng ngừa đơn giản hàng ngày có thể giúp bạn giảm đáng kể nguy cơ bị đau họng nên làm gì.
Hầu hết các loại virus và vi khuẩn gây đau họng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp. Rửa tay thường xuyên và đúng cách là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất.
Sử dụng xà phòng và nước sạch để rửa tay ít nhất 20 giây, đặc biệt sau khi đi vệ sinh, trước khi ăn, sau khi ho, hắt hơi hoặc xì mũi, và sau khi chạm vào các bề mặt công cộng. Nếu không có xà phòng và nước, hãy dùng dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn (ít nhất 60% cồn).
Nếu biết ai đó đang bị đau họng, cảm lạnh hoặc cúm, hãy cố gắng giữ khoảng cách và tránh tiếp xúc gần.
Tránh dùng chung đồ dùng cá nhân như cốc, thìa, đũa, khăn mặt với người bệnh.
Mặc dù đau họng chủ yếu liên quan đến đường hô hấp trên, nhưng sức khỏe răng miệng tốt cũng góp phần vào sức khỏe tổng thể, bao gồm cả việc phòng ngừa nhiễm trùng ở vùng họng.
Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày và dùng chỉ nha khoa hàng ngày để loại bỏ mảng bám và vi khuẩn. Súc miệng bằng nước súc miệng sát khuẩn (theo chỉ định của bác sĩ hoặc nha sĩ) cũng có thể giúp. Việc duy trì thói quen chăm sóc răng miệng tốt là nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh. Nếu bạn quan tâm đến các vấn đề sức khỏe khác, việc tìm hiểu về [hình ảnh bao quy đầu dài] hay các vấn đề ngoại khoa khác cũng cho thấy sự chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân.
Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc (chủ động và thụ động), không khí ô nhiễm và các hóa chất gây kích ứng khác. Nếu môi trường sống hoặc làm việc của bạn khô, hãy cân nhắc sử dụng máy tạo độ ẩm.
Việc chủ động tạo ra một môi trường sống lành mạnh sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ bị đau họng nên làm gì.
Xung quanh vấn đề đau họng có rất nhiều thông tin và mẹo dân gian truyền miệng. Tuy nhiên, không phải lúc nào những thông tin này cũng chính xác. Cùng điểm qua một vài hiểu lầm phổ biến để bạn có cái nhìn đúng đắn hơn về việc bị đau họng nên làm gì.
Hiểu lầm 1: Đau họng luôn cần uống kháng sinh.
Hiểu lầm 2: Uống nước lạnh làm đau họng nặng hơn.
Hiểu lầm 3: Chỉ cần ngậm kẹo là khỏi đau họng.
Hiểu lầm 4: Nếu không sốt thì không phải viêm họng nặng.
Hiểu lầm 5: Đau họng là chuyện nhỏ, không cần quan tâm nhiều.
Việc hiểu rõ các hiểu lầm này giúp chúng ta đưa ra quyết định đúng đắn hơn về việc bị đau họng nên làm gì và tránh những phương pháp không phù hợp.
Các hiểu lầm phổ biến về đau họng, ví dụ như việc lạm dụng kháng sinh hay kiêng nước lạnh
Để có cái nhìn sâu sắc hơn về vấn đề đau họng, chúng ta cùng lắng nghe lời khuyên từ một chuyên gia.
“Khi bị đau họng nên làm gì, điều đầu tiên bạn cần làm là lắng nghe cơ thể mình. Đừng bỏ qua những tín hiệu mà cơ thể đang gửi đến. Nếu cơn đau chỉ ở mức độ nhẹ và không đi kèm các triệu chứng nghiêm trọng, các biện pháp chăm sóc tại nhà thường rất hiệu quả. Hãy giữ ẩm cho họng bằng nước ấm, súc miệng nước muối đều đặn và nghỉ ngơi đầy đủ. Tuy nhiên, nếu bạn thấy đau họng dữ dội, khó thở, sốt cao hoặc các triệu chứng kéo dài không cải thiện, đừng chần chừ mà hãy tìm đến bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. Tự ý mua thuốc, đặc biệt là kháng sinh, có thể gây hại nhiều hơn lợi.” – Bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng Lê Thị Minh Khai, chia sẻ.
Lời khuyên từ Bác sĩ Khai nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự chăm sóc ban đầu nhưng cũng cảnh báo về việc nhận biết các dấu hiệu nguy hiểm cần can thiệp y tế. Việc kết hợp giữa chăm sóc tại nhà và tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp đúng lúc là cách tốt nhất để xử lý tình trạng đau họng. Tương tự, trong lĩnh vực nha khoa, việc đánh giá đúng tình trạng răng miệng, đôi khi cần chuyên gia xem xét cả những trường hợp đặc biệt như [hình ảnh bao quy đầu dài] ở nam giới (một ví dụ so sánh về việc nhận diện các tình trạng cơ thể không bình thường cần sự can thiệp), mới đưa ra được phác đồ điều trị phù hợp.
“Nhiều người nghĩ rằng đau họng không liên quan gì đến răng miệng, nhưng thực tế, sức khỏe răng miệng kém có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vùng họng. Vi khuẩn tích tụ trong khoang miệng do không vệ sinh sạch sẽ có thể dễ dàng lan xuống họng và gây viêm. Do đó, bên cạnh việc áp dụng các biện pháp giảm đau họng, đừng quên chăm sóc răng miệng cẩn thận hàng ngày nhé!” – Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Văn Bảo Anh, Giám đốc chuyên môn Nha Khoa Bảo Anh, bổ sung thêm góc nhìn từ chuyên khoa răng hàm mặt.
Bác sĩ Bảo Anh đưa ra một góc nhìn thú vị, liên kết sức khỏe răng miệng với tình trạng đau họng, nhấn mạnh rằng vệ sinh răng miệng tốt là một phần không thể thiếu trong việc phòng ngừa các vấn đề sức khỏe nói chung, bao gồm cả các bệnh lý đường hô hấp trên.
Những lời khuyên từ các chuyên gia giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cách tiếp cận vấn đề đau họng một cách toàn diện và khoa học, từ đó đưa ra quyết định đúng đắn nhất về việc bị đau họng nên làm gì.
Đau họng là một triệu chứng phổ biến, có thể gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống hàng ngày. Việc hiểu rõ nguyên nhân, nhận biết các dấu hiệu đi kèm và biết bị đau họng nên làm gì là rất quan trọng. Hầu hết các trường hợp đau họng đều có thể được cải thiện bằng các biện pháp chăm sóc đơn giản tại nhà như súc miệng nước muối ấm, uống nhiều nước, sử dụng mật ong và nghỉ ngơi đầy đủ. Tuy nhiên, đừng bao giờ chủ quan nếu cơn đau họng kéo dài, nghiêm trọng hoặc kèm theo các dấu hiệu nguy hiểm như sốt cao, khó thở, khó nuốt, hoặc xuất hiện mảng trắng ở amidan. Trong những trường hợp này, việc tìm đến bác sĩ chuyên khoa là điều cần thiết để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra. Sức khỏe là vốn quý nhất, hãy chăm sóc bản thân một cách khoa học và tỉnh táo trước mọi vấn đề sức khỏe. Nếu có bất kỳ câu hỏi hoặc lo ngại nào về sức khỏe răng miệng nói riêng và sức khỏe tổng thể nói chung, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến từ các chuyên gia y tế đáng tin cậy.
Ý kiến của bạn
Tags
Tin liên quan
Tin đọc nhiều
Cùng chuyên mục
Đăng ký nhận tin tức của chúng tôi tại đây
Nhập email của bạn tại đây để nhận tin tức mới nhất của chúng tôi